|
1924 წლის აგვისტოს აჯანყება L'INSURRECTION D'AOUT 1924 |
°
|
|
1924 წლის აგვისტოს აჯანყება L'INSURRECTION D'AOUT 1924 |
|
100 წელი გავიდა იმის შემდეგ რაც 1924 წ აგვისტოს ამბოხებაში ქართველმა პატრიოტებმა და შეფიცულებმა თავიანთი სიცოცხლე შესწირეს რუსი დამპყრობელის ჯარების ტერიტორიიდან განძევნაისათვის , სრულიად თავისუფალ და დამოუკიდებელ საქართველოს აღდგენისთვის ! მარადიული იყოს მათი ხსოვნა |
|
Aujourd’hui, nous commémorons le Centenaire de l’insurrection nationale d’août 1924 au cours de laquelle les patriotes et conjurés géorgiens ont donné de leurs vie pour chasser l’envahisseur russe de son territoire . Ils se sont sacrifié par milliers pour le rétablissement d’une Géorgie entièrement libre et indépendante ! Que leur souvenir soit éternel ! |
|
|
A propos de l'Insurrection d'août 1924
|
Celle-ci coûta la vie à quelque 7000 jeunes volontaires qui se sacrifièrent pour le rétablissement de l'indépendance de la Géorgie.Rappelons que cette indépendance proclamée le 26 mai 1918 fut perdue en février 1921, lors de l'entrée des Xème et XIème armées de Russie Soviétique sur le territoire géorgien. |
|
Kakoutsa Tcholokachvili ( 1888-1930 ) Héros national géorgien, se distingua particulièrement lors de l'insurrection d'août 1924 dont nous commémorons cette année
|
|
|
Ce moment tragique de l'histoire appartient bien sûr au passé mais l'appréciation de ce qui s'y est déroulé et des évènements qui se sont succédés depuis le Traité de Guéorguievsk en 1783 est particulièrement significative et riche en enseignements politiques. L'insurrection de 1924 fut longuement préparée. Ce qui ne fut pas le cas des autres soulèvements qui se sont déroulés de manière isolée d'une province à l'autre depuis 1802, ceux-ci ayant plutôt eu un caractère spontané et populaire. Les raisons de l'échec de ces nombreuses tentatives furent longuement analysées et la décision fut prise que dorénavant :
Le prince Kakoutsa Tcholokachvili pris la tête de l'insurrection d'août 1924. Le mouvement était dirigé par le Comité de l'Indépendance "DamCom" en étroite liaison avec le gouvernement géorgien émigré en France depuis 1921. L'insurrection devait éclater le 17 août 1924 et le succès en paraissait assuré. Cependant, Kakoutsa Tcholokachvili laissa entendre que le délai qui lui avait été imparti ne lui laisserait pas suffisamment de marge de manœuvre pour la mobilisation simultanée de toutes les forces. Les craintes de Kakoutsa Tcholokachvili étaient fondées. La date du soulèvement fut fixée au 29 août mais les insurgés de Tchiatoura, impatients de rentrer dans le vif de l'action et mal renseignés quant à la date exacte prévue pour le soulèvement, se découvrirent un jour trop tôt. C'est ainsi que l'on assista à l'état de siège et que la loi martiale fut proclamée. Au cours de la terreur qui s'ensuivit, une épuration sans précédent aboutit à l'extermination de milliers de patriotes. Les chefs de l'insurrection furent déportés en Sibérie. De son coté, Kakoutsa Tcholokachvili, réussit à gagner la France. Le mouvement insurrectionnel ne cessa pas pour autant comme le démontrent les nombreux soulèvements qui se sont succédés par la suite.
|
Hymne National Dideba (1918-1921 puis 1991-2004 )en Géorgien , Phonétique et Traduction française
Dideba Hymne National Géorgien 1918
Paroles et musique : Kotè Potskhverachvili
|
დამოუკიდებელი საქართველოს
ეროვნული ჰიმნი
დიდება ზეცით კურთხეულს ,
|
|
DIDEBA Dideba zetsiT kourthkheuls dideba qvekhnad samoTkhes tourpa iversa dideba dzmoba ertobasa dideba Tavisuplebas dideba samaradisod qartvel ersa ! ******************* dideba tchvensa samchoblos dideba tchveni sitsotskhlis misans diadsa ! vacha trpobasa sikhvarouls vacha chvebasa sikharouls salami tchechmaritebis chuq ganTiadsa ! |
DIDEBA (Gloire) Hymne de la Géorgie indépendante (1918-1921) Gloire à toi, bénie des cieux Gloire à toi, paradis terrestre Douce Iveria ! Gloire à la fraternité et à l'unité Gloire à la liberté Gloire pour l'éternité Au fier peuple géorgien ! ****************** Gloire à notre patrie Gloire au but suprême de notre vie ! Vive l'amour Vive la vie et la joie saluons l'aurore éclatant de vérité !
|
| ელისე პატარიის გრამჩანაწერი 1924 წლის აგვისტოს აჯანყების
შესახებ 1975 10 თებერვალს, პატივცემულო მსმენელებო, პარიზსი, როგორც გაცნობეთ, მძიმე ავადმყოფოფის შემდეგ, გარდაიცვალა ცნობილი ქართული პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე, საქართველოს ეროვნული დემოკრატიული პარტიის საზღვარგარეთელი ბიუროს თავმჯდომარე : ელისე პატარიძე დიდია ელისე პატარიძის დამსახურება ჩვენი ერის თავისუფლებისათვის ბრძოლის საქმეში. ის იყო არა მარტო დიდი პატრიოტი და საქართველოს თავისუფლებისათვის შეუდრეკელი მებრძოლე, არამედ ამავე დროს, კალამსწრელი ჟურნალისტი რომლის უამრავი სტატიები დაბეჭდილია ქართულ პრესაში, განსაკუთვრებით კი, საქართველოს ეროვნული დემოკრატიული პარტიის საზღვარგარეთელი ბიუროს ორგანო « ივერიაში ». ქართულ რადიორედაქციასაც გააჩნია ელისე პატარიძის გრამჩანაწერი 1924 წლის აგვისოს აჯანყების შესახებ და ეს გვსურს გაგაცნოთ დღეს, პატივცემულო მსმენელებო. ================================================================= « 1924 წლის აგვისოს 28 ს ქართველი ერი, წინასწარ თავგანწირული სულისკვეთებით, აღზდგა რომ გაეკეთა 1921 წელს ერთხელ კიდევ მის სამშობლო საქართველოსთვის მასიურ ხელმოჭრისა გაბატონებულმა საბთოთა ხელისუფლებამ თავისუფლების მოყვარული ერთ დამოუკიდებელი ცხოვრების უწმიდესი უფლება-სუვერენობა ერთხელ კიდევ მოვტტაცა და ეროვნული ყოველივე მეობის ნასახი ასყარა. დაგვინგრია ეროვნული მორალულ, სულიერი სარწმუნოებრივი ისტორიული საფუძვლები, დაამყარა მთლიანი ტერორისტული რეჟიმი, დაატუსაღა რამოდენიმე ათასი პოლიტიკური და მებრძოლი ქარტველი , ბერს ციმბირსაკენ უკრა თავი, ბევრი სიცოცხლეს გამოესალმა. მტრის მიზანი გარკვეული იყო : ცოცხალი და აქტიური მებრძოლი ძალების წინასწარი განადგურება და მოსალოდნელი ეროვნული განთავისუფლებელ ბრზოლის თავიდან ასაცილებლად, ქართველი ხალხის სულიერი და სიმდიდრიული განიარაღება. კომუნისტურ რუსეთის მეთაურობამ ერთი ხელის დაკვრით მოინდომა გაეკეთებინა ის რაც რომანოვების იმპერატორებმა 117 წლის განმავლობაში ვერ შესძლეს. საბჭოთა ხელისუფლების რაზმები იწვევდნენ მათ მიერ წინასწარ გამაგრებულ ბრძოლის ველზე საქართველოს სხვა და სხვა პროვინციებში, მათი ცალ ცალკე განადგურების მიზნით. საქართველოს თითეულ პროვინციაში , ბევრი დაჭრილი ჩვენი შეურიგებელი მამულიშვილის რომელიც მებრძოლ ძალებს მისწრევდნენ ირგლივ. კახეთ ხევსურეთში ქაიხოსლო ჩოლოყაშვილი, ბარში, მიხეილ ლაშქარაშვილი, გურიაში, ბუბა შარია და კაკი ჩაიშვილი, სვანეთში ბიძინა Pირელი, იმერეთში იშხნელი, აფხაზეთში მიხეილ ჟვანია. მათი არსებორა კარგად იცოდა ხელისუფლებამ რომელიც ცალცალკე იწვევდა მათ უსწორო ბრძოლაში მათი განადგურებისა და სხვერპლის ატვირთების მიზნით. პირველად აჯანყდა თავისუფალი სვანეთი, მას მიყვა ფშავ ხევსურეთში ქაიხოსლო ჩოლოყაშვილის მეთაურობით, რამოდენიმე თვის შემდეგ , ზემო იმერეთი და გურია. მიუხედავად სასტიკი და თავგანწირულ ბრძოლისა, საოკუპაციო ჯარებმა ისინი დაამარცხა. Iმავე ხანებში, საქართველოს დედაქალაქში თბილისში და პროვინციების ქალაქებში, სპონტანიურად ხშირად მოფიქრებულ დაგეგმილ მშვიდობიანი ხასიათის გამოსვლებს და დემონსტრაციებს ჰქონდა ადგილი, განსაკუთრებით, 26 მაისი და საქართველოს დაპყრობის თებერვლის დღეს. ეს მშვიდობიანი გამოსვლები უამრავ ძალთა დატუსაღებითა და ხშირად ხელთაკვლით თავდებოდა. მიუხედავად საოკუკოპაციო ჯარების თარეში და ხელისუფლების დრაკონიული ზომებისა, ქართველი ხალხი იმ დიდი ამბისათვის ემზადებოდა რომელიც საქართველოს ისტორიაში 1924 წლის აგვისოს აჯანყებით არის ცნობილი. 1922 წელს, ესე იგი საქართველოს დაპყრობის ერთი წლის შემდეგ, ქართულ პარტიების წარმომადგენლობასთან თანასწორი და პარიტეტულ პრინციპის ნიადაგზე საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი შეიქმნა რომელიც ჩვენი ეროვნული ბრძოლის ისტორიაში « დამკომი » ს სახელწოდებითა ჰქონდა ჩაწერილი. მისი მიზანი : დაესეს ძალის მიერ დაპყრობილი ერის და საქართველოს თავისუფლება დამოუკიდებლობის აღდგენა იყო. « დამკომი » შეუდგა ქართველი ერის პოლიტიკურ და მებრძოლი ძალების დარაჯვას და შეიარაღებას. დააბა ურთიერთობა ჩვენს ბედში მყოფ კავკასიურ მეზობლების პოლიტიკურ წრეებთან რათა მთლიანი კავკასიური ძალებით გარდამჭრელი ბრძოლა მიეცა კავკასიაში ხელახლა შემოჭრილ ამხანად საბჭოთა რუსეთის სამხედრო ძალების წინააღმდეგ. საქართველოში ჯერ კიდევ არსებობდა საბწოთა ჯარის წმინდა ქართული ნაწილები, ქართველი გენერლების მეთაურობით. დამკომთან პარალელურად შეიქმნა სამხედრო ცენტრი კონსტანტინე აფხაზის მეთაურობით, რომელშიაც რამდენიმე ქართველი გენერალი და უფროსი ოფიცერი შედიოდა. არ უნდა დაივიწყოს რომ საერთო აჯანყებისათვის კონსპირატივე მუშაობა და სამზადისტი, საოკუპაციო ჯარები ქვეყანაში მიმდინარეობდა. ისტორიაში გაუგონარი და უნირაი ჯაშუშისტური სისტემის წყალობით ჩავარდა შამერ კომიტეტი რომლის მეთაური მარშალ კოტე აფხაზი , გენერალი მუსხელიშვილი, გენერალი ანდრონიკაშვილი, კოლონელი ხიმშიაშვილი, კოლონელი ელიზბარ გრიშაშვილი და სხვანი შეტყობილნი და დახვრეტილ იქმნა. ამავე დროს ცეკას მთავარ VVVVV ევროპიდან დამკომისათვის გამგზავნილი ბარათი რომელიც გაზეთ « კომუნისტის » ფურცლებზე იყო გამოქვეყნებული. ამ გარემოებამ წაშადა საქართველოში სხვა კავკასიურ ერებთან კავშირი და საქართველო თან უკვე ბრძოლაში ჩაბმული, განცალკებული დარჩა ძლიერი მტრის წინაშე. მიუხედავად ამ ჯოჯოხეტული მდგომარეობისა, დამკომი და შეფიცულნი მაინც განაგრძნობდნდენ აჯანყებისათვის მზადებას. აჯანყება 1924 ბი წლის მაისში უნდა მომხდარიყო, მაგრამ საუბედუროდ « ჩეკამ » დამკომის ყველაზედ აქტიურ ორ წევრს ატუსაღებს : გოგია ფაღავას და გიორგი წანამძღვისი. მაისის და ივნისის თვეებში, ჩეკას ხელში იგდებს, აჯანყებისათვის საგანგებოდ ჩამოსულ ნოე ხომერიკს, ბენია ჩხიკიშვილს და ვალიკო ჟუღელს. აგვისოს სხვა რიცხვებში, გაზეთ « კომუნისტის » ფურცლებზე, საქართველოს მარიონეტული მთავრობა აქვეყნებს ცეკის თავდაცვის საბჭოთა>>>? ვალიკო ჟუღელის წერილს რომელშიც წეერია რომ აჯანყება გაცემულია და მოუწოდებს მათთვის მოხსნას. აი ამ დიდი ისტორიულ მომენტის წინაშე დადგა აგვისოს აჯანყების სინდისი და პასუხისმგებლობა. მაგრამ აჯანყების შეჩერება არავითარ ძალას აღარ შეუძლია. მთელ საქართველოში სულ ბოლო დროს ხალხი ღელავს, თოფითა დგას…უნდუა გავარდეს…აჯანყება უნდა მოხდეს…….…უკანადასახევი გზები უკვე გადაჭრილია. აჯანყებამ იფეთქა დამკომის მიერ დანიშნულ დღეს 28 ავისოს. ცდება ის ვინც ფიქრობს რომ აჯანყებული ქართული სულის შეჩერება და აჯანყების მოხსნა შესაძლებელი იყო იმ ანგარიშით რომ სხვერპლი არ გაგვეღო უშედეგოდ. ამ ზომამდე მისული აჯანყების მოხსნა გაცილებით უფრო მეტ სხვერპლს შეიწირავდა და ნაკლებად საპატიოდ დარჩებოდა. აჯანყება საბჭოთა რუსეთის საოკუპაციო ჯარებმა სისხლში ჩაახჩვეს, ათასობით მუშა, გლეხი, ინტელიგენტი დახვრიტეს, ათასობით ციმბირში გადაასახლეს და ციხეებში გამოაცილეს, მაგრამ ქართველი მებრძოლი სული ვერ დაიმორჩილეს და ვერ გატეხეს ! ბრძოლა კართველ ხალხს ამათი სახით არ შეუჩერებია. ბრძოლა გრძელდება « დიდება » (ჰიმნი) ================================================================== თქვენ გადმოგეცით1975 წლის 10 თებერვალს პარიზში გარდაცვლილი ელისე პატარიძის გრამჩანაწერი რომელიც შეეხო 1924 წლის ავისოს აჯანყების ამბებს. ელისე პატარიძის ეგ სტატია ჩავიწერეთ მაგნეტოფონის ფირზე 1965 წლის 3 სეპტემბრეს როცა ის იყო რადიო თავისუფლების ქართულ რედაქციის სტუმარი. |
Quelques Vidéos sur l'Insurrection
 
|
 |
 |
 |
 |
|
ქართველებო, ძვირფასნო თანამემამულენო ! მოგესალმებით საფრანგეთში მყოფ
ქართველების სახელით. დიახ , ქაქუცა ჩოლოყაშვილის ნეშტი უბრუნდება მის
მშობლიურ მიწას ! დღეს საქართველოს გადაეცა ეს მაღალი დანიშნულება და
საღმრთო ვალი. ! ქაქუცა ჩოლოყაშვილი იყო გულკეთილი, მამაცი და
უკომპრომისო ადამიანი დიახ, ამ ისტორიულ მოვლენას და საზეიმო დღეს აღნიშნავს
მთელი საქართველო, მისი ღირსებით, რწმენით და სულისკვეთებით ! ქაქუცა გახდა იმედი ტანჯულებისა, იშვა გმირი, !
სწორედ ის გმირი რომელიც საქართველოს ესაჭიროებოდა ! 1. გენერალი სპირიდონ ჭავჭავაძე ახლა ჩემგან ერთი შეკითხვა, სურვილი და წინადადება
: 1924 აგვისტოს
აჯანყების მონაწილეებმა და მათ შორის 7000
სხვერპლმა არ დაიმსახურეს თავიანთი
ძეგლი მეტეხთან ახლოს ?
|
Traduction dicours othar Pataridze
|
Géorgiens, chers compatriotes ! je vous salue au nom des géorgiens de France
Oui la dépouille de kakutsta Tcholokhachvili est rendue à sa terre natale ! Il est dit qu’il est insensé d’importuner des restes… certains pensent « peut_être eut-il été préférable de le laisser à Leuville »… Dieu est miséricordieux….. aujourd’hui, la Géorgie prend une haute responsabilité devant l’Histoire et le concert des nations libres ! C’est aujourd’hui que la Géorgie a hérité de cette haute destinée et de cette responsabilité suprême ! puisse Kakutsa devenir à tout jamais le symbole indestructible de notre unité ! Cela fait déjà 75 ans que le glas lointain de la France a accompagné notre grand héros national vers sa dernière demeure Kakutsa Tcholokhachvili était bon, courageux et homme sans compromis. Qui tout au long de sa vie, n’avait jamais perdu espoir.
Même ses os pensaient à la Géorgie !
Ici, son cher Sabre et son xanjali l’attendent déjà et à Tbilissi ainsi que son ami et conjuré Alexandre soulkhaniSvili .
Aujourd’hui, Kakutsa, par son retour dans sa Géorgie libre et indépendante, salue toute la jeunesse et ses parents, ainsi que leurs ancêtres qui après de luttes infatigables, et aux prix de leurs vies, ont permis à ce pays de recouvrer sa liberté ! Que leur mémoire soit éternelle ! Oui, aujourd’hui, toute la Géorgie célèbre dans la joie cet événement historique, avec toute sa dignité et sa ferveur ! Kakutsa n’appartenait à aucun parti politique, mais par ses orientations ert ses aspirations, il se comptait parmi les nationaux démocrates Chez lui, tout était instinctif et naturel, et il s’est élevé avec sa force intérieure. Kakutsa était né pour accomplir la haute destinée qui a su rassembler les gens épris de liberté sous la bannière tricolore et a emmené ses conjurés au champs du feu ! Kakutsa entendait les lamentations du peuple enchaîné, et les rumeurs de l’ennemi… justement au moment où la voix de la révolte grondait à travers le pays… alors kakutsa devint l’espoir de ceux qui souffraient dans le silence, alors naquît précisément le héros dont la Géorgie avait un besoin urgent ! Je suis intimement convaincu que ses conjurés enterrés loin de la Géorgie lui ont non seulement pardonné de les avoir abandonné pour regagner sa patrie, mais en plus… Ils sont aujourd’hui comblés… ! Que le souvenir des Conjurés soit éternel !
1. Général Spiridon Tchavtchavadzee 2. Eizbar Vatchnadze 3. Rapiel Eristavi 4. Alexandre Sulkhanichvili ( Chouchou ) 5. Sergo Maïsuradze 6. AleXandre Badurachvili ( Badouri ) 7. Ilia Karoumidze 8. Alexandre Tskheladzee 9. Gola Pavliachvili 10. Merab Djordjadze 11. Chalva Neberidze 12. Lelo Tchikovani 13. Micha LaChkarachvili 14. Davit Revazichvili 15. Gabo Berbitchachvili 16. Vaso Mardjanichvili 17. Alexis Peikrichvili 18. Siko Alimbarachvili 19. Chalva Djavrichvili 20. Levan Djavrichvili 21. Chalva Amiredjibi 22. Elizbar Makhachvili 23.Djondji Dadiani 24. Sardion Kutchava 25. Toma BeKaouri 26. Alexandre KargareTeli (Sachiko) Il a beaucoup été écrit au sujet de l’insurrection d’août 1924, et je suis persuadé que ces glorieuses pages d’histoire sont profondément ancrées dans le cœur de chaque Géorgien. Mais, souvenons nous ensemble d’un des épisodes de cette insurrection, remémorons nous ensemble d’un chant qui a certainement été oublié en Géorgie, et que nous ont enseigné nos parents qui ont continué à lutter en France au sein de l’émigration ;Voici le chant de la prison de Metekhi ( composé sur place par les insurgés de l’insurrection d’août 1924) C’est avec ce chant qu’ils accompagnaient leurs compagnons que le sort avait désigné pour être exécutés,afin de leur donner du courage.
|
 |
 |
.jpg)