célébration à Paris le 17 octobre 2023  du 30 ème anniversaire du rétablissement des relations diplomatiques entre la France et la Géorgie

კვირა

მედიაჰოლდინგი

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტს ელისე პატარიძის პირადი არქივის ნაწილი გადაეცა – ინტერვიუ გოჩა ჯავახიშვილთან

L'université d'Etat de Tbilissi a reçu une partie des archives personnelles d'Elissè Pataridze

Interview de Gotcha Djavakhishvili par Chalva Londaridze

Gotcha Djavakhishvili :  Sur Face Book

Vidéos de  Gotcha Djavaxichvili  sur  You Tube

Gotcha Djavakhishvili :  Sur Face Book          

2025

2024

23 Août 2025

დღეს ჩემი დაბადების დღეა. კიდევ ერთხელ ჩამოჰკრა კალენდრის ზარმა, რომელიც არსებობის რაობაზე დაგაფიქრებს: რა მოგვცა, რა წაგვართვა ან დაგვაკარგვინა უკვე წასულმა დრომ. ქვეყანაში ისეთი განწყობაა, რომ ნამდვილად არ მეზეიმება.

ბევრი რამ ჯერ კიდევ უნდა ვისწავლო, მაგრამ რაც უკვე ვიცი ისაა, რომ მხოლოდ დადებითი ემოციები უნდა გავიყოლო.

დრომ ჩემშიც უხილავი სიმდიდრე დამიგროვა: გამოცდილების, საინტერესო შეხვედრების, სიხარულის, განსაცდელების და მიღებული და გაცემული სიყვარულის სიმდიდრე.

მინდა დავაფასო თითოეული მომენტი, როგორც სათუთი და უნიკალური საჩუქარი, სინათლე ვეძიო ბნელ დღეებშიც კი, გავუფრთხილდე იმ ძაფებს, რომლებიც სხვებთან მაკავშირებს.

ამ განსაკუთრებულ დღეს, გულწრფელ მადლობას გიხდით ყველას, ვინც კეთილი სურვილებით მომილოცავთ, ვინც ვერ მოახერხებს, მაგრამ უბრალოდ ფიქრს, ჩუმ, მაგრამ გულწრფელ ღიმილს გამომიგზავნის. თქვენი მეგობრობა, თქვენი სიყვარული და თანადგომა, გვერდში დგომა, აზრიანს და საინტერესოს ხდის ამ აღმოჩენებით სავსე მოგზაურობას, ასე ვეძახი მე ცხოვრებას.

12 Août 2025

Voir traduction française

დიდგორის დროინდელი 12 აგვისტო სხვა სიხარულისა და დიდებული სიამაყის დღე ყოფილა, ისტორიკოსების მონათხრობით თუ შევიქმნი წარმოდგენას და საკუთარი წარმოსახვით შვავსებ. აი, 2008 წლის 12 აგვისტო კი 24 საათიანი ქრონოლოგიით ზწედმიწევნით კარგად მახსოვს.

სარკოზი უნდა ჩამოსულიყო ამ დღეს და წინა დღეებიდანვე ვემზადებოდით.

მე პრეზიდენტის საერთაშორისო ურთიერთობათა სამსახურში ვმუშაობდი (დირექტორის მოადგილედ, მაგრამ ვისი მოადგილე ვიყავი არასოდეს მინახავს. ჩემი საგარეოში გადასვლის შემდეგ, ისე გაუქმდა ეს სამსახური, დირექტორი არც დანიშნულა). სხვა ქვეყნის პრეზიდენტებიც ჩამოდიოდნენ, ყველას თავისი ჯგუფი ყავდა მიჩენილი, მე სარკოზისთვის უნდა მიმეხედა. თან მხოლოდ საფრანგეთის პრეზიდენტი კი არა, ევროკავშირის თავმჯდომარის სტატუსით ჩამოდიოდა ეს ქარიზმატული პოლიტიკური ლიდერი. თავისი ბუნებიდან გამომდინარე დიდ იმედებს ვამყარებდი მის ვიზიტზე.

მისი ჩამოსვლა ძალიან სწრაფად გადაწყდა, ხან ფრანგი ელჩი ერიკ ფურნიე და ხან ჩვენი ელჩი საფრანგეთში მამუკა კუდავა მალ მალე იწერებოდნენ ვიზიტის დაგეგმვის დეტალებს.

წინასწარი პროტოკოლისა და უსაფრთხოების დელეგაცია ცალკე თვითმფრინავით ჩამოფრინდა წინა დღეებში, ყველაფერი შეამოწმეს და მოინიშნეს, სად უნდა გაევლო, სად დაჯდებოდა, სად ისადილებდა და აშ. აღარც მახსოვს თუ მეძინა, სად, ან რამდენ ხანს. სამსახურის საქმეები ცალკე და თან მშობლები, არასრულწლოვანი ძმისშვილი და ალცაიმერიანი ბებო რუსუდანი მყავდა რუსების ტანკებით უკვე ოკუპირებულ სოფელ ფლავისმანში ჩარჩენილები.

დედაჩემს ვიდრე ტელეფონი დაუჯდებოდა, მამშვიდებდა : შვილო, ჩვენზე ნუ ინერვიულებ, არაფერს გვერჩიან, სოფლის ბირჟაზე უთქვამთ რუსებს, მაგ გიჟს მოგაშორებთ და ჩვენ ისევ ძმურად გავაგრძელებთ ცხოვრებას, როგორც მანამდე ვიყავით, ვიდრე ამერიკელები არ აურევდნენ ტვინსო. თან ისიც უთქვამთ, აქაური ოსებისგან ვიცით, თქვენი სოფლის მადლიერია ყველა და არავის არაფერს დავუშავებთო. მხოლოდ მათი სახლები გადაწვეს, ვინც ჯარში ან პოლიციაში მსახურობდაო.

ეს იყო, 8 თუ 9 აგვისტოს. ამასობაში სოფელს დენი გაუთიშეს და დედაჩემის მოსაკეცი, ნამცეცა ნოკიაც დადუმდა. დარეკვას რომ ვცდილობდი, ავტომატი რუსულად მპასუხობდა : "დაბრო პაჟალოვატ ვ ვადაფონო "... და მერე კიდევ რაღაც ფრაზას აგრძელებდა და ის ვეღარც გავიგონე, ისე დამთრგუნა ავტომოპასუხის ამ მოულოდნელმა პასუხმა.

მესამე დღეს, მე რომ დარდისგან ვწრიალებდი, მეშინოდა 15 წლის ძმისშვილს არაფერი მოსწიონ მეთქი, თავად დამირეკა დედაჩემმა, მეზობელი ნანოს აკუმულიატორზე დაუტენია ტელეფონი - ვიცი დარდი გექნებოდა და ჩვენ ცოცხლები ვართ, კარგად ვართო. ჯუბა ფეხით წავიდა სოფელ სოფელ და უკვე სამშვიდობოსაა, ბებოს დარდი ნუ გექნებათ, ვერც იგებს რა ხდებაო. აფეთქების ხმას რომ გაიგებდა ბებო თურმე, ნაზი ხმით და ფშაური კილოთი იკითხავდა : ნეტაი რა გატყვრაო.

დედაჩემი ალაყაფის კარის ჭუჭრუტანიდან უყურებდა 20 მეტრში, კარალეთიდან მინდორ-მინდორ მომავალ ტანკებს, თუ ჩვენკენ გადმოუხვევდნენ, სახლის მარნის ფანჯრიდან გადავძვრებოდით და ვიცოდი სად უნდა დავმალულიყავითო. დაუძლურებულ ბებოს ზურგზე წამოიკიდებდა და ღამე ბაღის ბოლოს, თივის ზვინის ქვეშ იძინებდნენ თურმე. მხოლოდ მამაჩემი რჩებოდა სახლში, წამოსვლა შევთავაზე, სოფელ ქვეშიდან, მერე სათემოზე გამოიპარეთ ბაღებზე და წითელ ჯვარს ვთხოვ გამოგიყვანონ მეთქი. მამაჩემი კატეგორიულ უარზე იყო, გაქცევის გამო სირცხვილი მომკლავს და ეგ უარესიაო. არც მისულა აქამდე საქმე. სოფელში იდგა რუსის ჯარი, მაგრამ, სულ 3-4 სახლი დაწვეს, ისეთი სისასტიკეები არ უქნიათ, რაც სხვაგან, უშუალოდ სამაჩაბლოს ქართულ სოფლებში ჩაიდინეს.

12 აგვისტოც დადგა, აღარაფერი ვიცი ჩემი მშობლების მდგომარეობაზე, დარდი და შფოთიც ყოველდღიურობად მექცა, გამიჯდა სისხლში და საქმეებთან ერთად დავარბენინებდი, ადევნებულ შავ ფიქრებს.

პარიზიდან სარკოზის და მისი დელაგაციის მეტნაკლებად დაზუსტებულ დროს ველოდით. ვიცოდით, რომ ჯერ მოსკოვში ჩავიდა და იქ მოლაპარაკების შემდეგ უნდა ჩამოსულიყო თბილისში. სავარაუდოდ ნათქვამი 3 საათი მალე 4 გახდა, მერე 6, 7 საათზე ჯერ კიდევ არ იყვნენ მოსკოვიდან გამოფრენილები და როგორც იქნა გვითხრეს, გამოფრინდა მოსკოვიდანო. უკვე ვიცოდით, რომ მოსკოვში მოლაპარაკება გაუჯანჯლდათ, რაღაც სირთულეები წარმოიშვა და შიშნარევი იმედით ველოდით თბილისში სარკოზის.

მიუხედავად იმისა, რომ სარკოზის თვითმფრინავი მოსკოვიდან ახალი გამოფრენილი იყო, აეროპორტში მალევე წავედით დასახვედრად.

ყველა ნერვიულად დავბორიალობდით, ძალიან ცხელოდა, რუსთაველზე, პარლამენტის წინ უკვე დიდი ხნის წინ შეკრებილიყო ათიათასობით ადამიანი, მეგობარი ქვეყნების ლიდერები იდგნენ ტრიბუნასთან და საკუთარი მოსახლეობის სახელით თანადგომას გვიდასტურებდნენ, რუსეთს აგრესიაში ამხელდნენ და გმობდნენ. მიხაროდა, რომ ომის მიუხედავად მეგობრებმა არ მიგვატოვეს, სერიოზული რისკი გასწიეს და ჩამოვიდნენ თბილისის აეროპორტში, რომელიც ასევე, მტრის სამიზნე იყო.

მალე დაცვის ბიჭებიც აჩოჩქოლდნენ, საყელოს ქვეშიდან ბუტბუტებდნენ და მივხვდი პრეზიდენტი სააკაშვილიც მოსულიყო, საგარეო საქმეთა მინისტრი ეკა ტყეშელაშვილიც… ერთად იდგნენ პერონზე. რამდენიმე წუთის შემდეგ, პროტოკოლიდან ზურა დარჩიაშვილმა გვერდით გამიყვანა და მითხრა : ფრანგებს შენებურად, დელიკატურად უნდა შევაპაროთ, რომ სარკოზი პირდაპირ პარლამენტთან მივიყვანოთ, ხალხი და ყველა მას ელოდებაო. მე ვუთხარი, ეგ გამორიცხული ამბავია და თხოვნაც არ ღირს, ფრანგები ამაზე არ დაგვთანხმდებიან და უხერხულ ვითარებას შევქმნით მეთქი. მივიდა "უფროსობასთან" და მალე ისევ უკან დამიბრუნდა, მიშას თხოვნაა, მოდი ნურც ვეტყვით დეტალებს და ეგრევე იქ წავიყვანოთო. ცუდ დღეში ჩავვარდი, ზუსტად ვიცოდი, რომ სარკოზის დიპლომატიური სამსახური და მისი უსაფრთხოების ოფიცრეები ამაზე არ დათანხმდებოდნენ. წინასწარ მესმოდა სარკოზის დიპ მრჩევლის ჟან დავიდ ლევიტის საყვედურიანი ხმა, რატომ შეცვალეთ გადაწყვეტილება, ჩვენ ხომ შევთანხმდით ავლაბრის რეზიდენციაზე, ყველა დეტალი გავიარეთ და რატომ ხდება ასეო და მეც ვიცოდი, რომ არაფერი მექნებოდა სათქმელი. გარეგნული იერის მიუხედავად, საკმაოდ ჯიუტი ვარ და თუ მიმაჩნია, რომ მართალი ვარ, ვცდილობ ვიბრძოლო და მარტივად არ დავთმო. მივედი და ზურაბ დარჩიაშვილს და მინისტრ ეკა ტყეშელაშვილს ვუხსნიდი, რომ სარკოზი არამც და არამც არ გამოვა ათასობით ადამიანის წინაშე, მაშინ, როცა ჯერ მოლაპარაკებები არ გამართულა, არ ვიცით რა გზავნილით მოდის მოსკოვიდან, არ აქვს სათქმელი ჩამოყალიბებული და ევროკავშირის პრეზიდენტი ასე, მხოლოდ ხალხის მისასალმებლად არ მიუშვერდა შუბლსა და მკერდს მოსალოდნელ საფრთხეს.

მიუხედავად იმისა, რომ მას იმედითა და სიყვარულით ელოდნენ, თავად სარკოზისაც რომ მოეწადინებინა, მისი უსაფრთხოების სამსახური ამის ნებას არ მისცემდა. შევატყვე რომ ეკასაც და ზურასაც კარგად ესმოდათ ჩემი საფიქრალი, მაგრამ ისიც ვიგრძენი, რომ მე ვერაფერს გავხდებოდი და ასე დავხვდი სარკოზის სახემოღუშული, რადგან შინაგანი ბორგვა და უხერხულობა სახეზე გამომეხატა.

კორტეჟმა, რომ ავლაბარს დიდი სისწრაფით ჩაუქროლა, მივხვდი, რომ მიშას გადაწყვეტილება განხილვას არ ექვემდებარებოდა. უნდოდა, რომ მოლოდინში დაღლილი ხალხი სარკოზის მათ წინაშე გამოსვლით გაეხარებინა, ამ ჟესტით გაემხნევებინა ომის საშინელებით დათრგუნული, მაგრამ მაინც იმედიანი მოსახლეობა.

მანქანები მეტეორებივით შეფრინდნენ პარლამენტის გვერდითა ჭიშკარში და სცენარი დაეწყო ზუსტად ისე, როგორც ვვარაუდობდი : გადმოხტა დაცვა და ყველა ერთად მეკითხება სად ვართ, ეს რა შენობაა, აქ ხომ არ უნდა მოვსულიყავითო. ყველა გადაეფარა სარკოზის და ნაბიჯს არ ადგმევინებდნენ, ვიდრე არ გაირკვეოდა, სად ამოვაყოფინეთ თავი ევროკავშირის ლიდერს. ამასობაში, დინჯი ჟან დავით ლევიტი მოვიდა და მეკითხება გოჩა, აქ რა გვინდა, აქ არის შეხვედრა ?

პრეზიდენტი სააკაშვილი ჩემგან დამოუკიდებლად ესაუბრობოდა ფრანგულად ნიკოლა სარკოზის და სთავაზობდა ორი წუთით მიემართა ხალხისთვის, გასამხნევებლად და შემდეგ წასულიყვნენ მოლაპარაკებებზე. ჟან დავიდ ლევიტმა იგივე სიტყვებით მოგვმართა : კი, მაგრამ ჯერ ხომ უნდა შეგითანხმოთ რა ამბით ჩამოვედით მოსკოვიდან, ხალხს წინასწარ ხომ ვერ ვეტყვით იმას, რაზეც ჯერ არ გვისაუბრია. მოდით ჯერ მოვილაპარაკოთ, შევთანხმდეთ გზავნილებზე და მერე კი ბატონო მივმართოთ ხალხსო.

დაბნეულობა დიდხანს არ გაგრძელებულა. მიშამ გასცა ბრძანება, აქვე ავიდეთ, პარლამენტის შენობაში, მალე მოვრჩებით და ბარემ ხალხს მიმართავს აქედანო. ხალხი უკვე ოვაციებით ყვიროდა : სარ-კოზი, სარკოზი ! მერე გავიგე, თურმე ბევრს ეგონა, რომ სარკოზი სიტყვით გამოდიოდა.

ავედით პრეზიდენტისთვის სპეციალურად განკუთვნილ დარბაზში, რომელიც პარლამენტის, თუ სწორედ მახსოვს მესამე სართულზე მდებარეობს იმ ფლიგელში, რომელიც ჩიტაძის ქუჩაზე გამოდის. ვინაიდან პრეზიდენტი, თავისი ფლიგელით თითქმის არასოდეს სარგებლობდა, დიდი ხნის დაკეტილი იყო, ოთახში პირველები მე და დაცვა შევედით ოთახში და ორივემ თავებით გავარღვიეთ აბლაბუდის ქსელები. ჩახუთული ჰაერი, ძველი ავეჯის სუნი, უსაფრთხოების გამო არც ფანჯრები იღებოდა, მაგიდაზე ფურცელი და კალამიც კი არ იდო, წყალს ვინღა დაეძებდა. არადა, ავლაბრის სასახლეში ყველაფერი გადასარევად იყო მომზადებული, დარბაზი გაგრილებული, ვახშამიც კი მზადდებოდა, ვიცოდი, რადგან მენიუც კი შევუთანხმეთ ფრანგულ მხარეს.

კიბეებზე რომ ავდიოდით, ნათესავმა, რომელიც თურმე პირდაპირ ეთერში გვიყურებდა, დამირეკა, მაგ კაცს გადაეცი, სახლები იწვის კარალეთში, აგერ ტყვიავში საკუთარ ეზოში მოკლეს კაციო და საშინელებები ხდება აქეთო. მაშინ მივხვდი, რომ ტელეფონის ზარი არ მქონდა გამორთული. ეს ყველაფერი სარკოზის არა, მაგრამ მიშას გადავეცი. მითხრა, კახა ლომაიას უთხარი და ახლავე გადაამოწმებსო. მართლაც გადავეცი კახა ლომაიას, რომელმაც მართლაც ოპერატიულად დამიბრუნა პასუხი. ერთი შემთხვევა მართლაც ყოფილა და ამ დროს ხალხი პანიკურად ავრცელებს ამ ამბებსო. კიდევ მოვიკითხავ დეტალებსო.

დაიწყო მოლაპარაკებები, ნელ ნელა მოჰქონდათ ცივი წყალი, ფურცლები და ფანქრები. ფრანგები ფანჯრების გაღებას ითხოვდნენ და ავუხსენით, რომ ბრონირებული ფანჯრები იყო და არ იღებოდა. აღარავინ დარჩა პიჯაკითა და ჰალსუხით, ვისაც რით შეეძლო ინიავებდა. ნამდვილი ღუმელი იყო ის ოთახი.

სარკოზიმ ნელ ნელა დაიწყო მოსკოვიდან დანაბარების გადმოცემა : საინტერესო ისაა, რომ სააკაშვილმა კატეგორიულად მოითხოვა იმ პუნქტის ამოღება, სადაც ეწერა აფხაზეთისა და ოსეთის სტატუსი განისაზღვრება საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფარგლებშიო. მან დაიჟინა, ამ რეგიონებს არავითარი სტატუსის განსაზღვრა არ სჭირდებათ ეს საქართველოს ტერიტორიაა და ასე იქნება მომავალშიცო. ამ დროს შეახსენა სარკოზიმ პუტინის დანაბარები : არ მინდოდა ამის თქმა, მაგრამ ხომ იცი, იმას ჭკუა არ დაუშლის და იცი, რომ ერთი ადგილით გიპირებს დაკიდებასო ? მიშამ არ დათმო პოზიცია.

მედვედევის გაღვიძება გახდა საჭირო, ჟან დავიდ ლევიტი გვერდით გავიდა და 7 წუთი ესაუბრა მოსკოვში ვიღაცას, რომელიც თავდაპირველად ეუბნებოდა, დიმიტრი მედვედევს უკვე სძინავსო. არ მოეშვა ფრანგი დიპლომატი, ერთ პუნქტთან დაკავშირებით ჩიხში ვართ და ფორმულირება უნდა შევცვალოთო. შორიახლოს ვიდექი და წყვეტილ-წყვეტილად მესმოდა მისი ხმა.

გიგა ბოკერიასა და ეკა ტყეშელაშვილს შორის ვიჯექი, მიშა პირდაპირ საუბრობდა გამართული ფრანგულით, ჩემს ჩართვას ადგილ-ადგილ თუ ითხოვდა ხოლმე, რადგან უნდოდა, რომ სხვა ქართველ მონაწილეებსაც გაეგოთ რა საკითხებზე მიდიოდა მსჯელობა. მე შიგადაშიგ ვუთარგმნიდი გიგას და ეკას.

დავიწყეთ გზავნილების ფორმულირება და ფრანგული მხრიდან კუშნერის მაშინდელი მრჩეველი იზაბელ დუმონი (ამჟამად საფრანგეთის ელჩია თურქეთში) და სარკოზის მრჩეველი დამიენ ლორასი, ორივე იწერდა თავისთვის, იზაბელს მუხლზე ედო რვეული და იქ იწერდა. მეც შეთანხმებულ ფრაზებს ქართულად ვიწერდი. ვცდილობდი ტექსტის ფორმულირება ზედმიწევნით გასაგები ყოფილიყო, რათა ბუნდოვანებას სხვადასხვა ინტერპრეტაციისთვის არ დაეტოვებინა ადგილი.

ისე გვიან დასრულდა მოლაპარაკება, ქანცგაწყვეტილს აღარც ლუკმა მეყლაპებოდა, ერთი სული მქონდა დელეგაცია მშვიდობით გაგვესტუმრებინა.

ღამის 2 საათი იქნებოდა, რუსთაველზე ხალხიც დაშლილიყო და ცოტანი იყვნენ ღამისთევით დარჩენილები.

აეროპორტისკენ უკანა გზაზე სარკოზისთან მანქანაში მე ჩამსვა პროტოკოლმა, (წინა გზაზე ლადო გურგენიძე იჯდა მასთან) რადგან სარკოზის ფრანგულენოვანი ერჩივნა. ძალიან უშუალოდ მესაუბრა, ფრანგული ენის ცოდნა შემიქო, თან თავის ტელეფონს ებრძოდა, დარეკვა უნდოდა სადღაც, შემდეგ მთხოვა, ჩემი ტელეფონით ვერ ვრეკავ, არ ვიცი რაშია საქმე და თუ შეიძლება თქვენი ტელეფონით ვისარგებლოო. მეც სასწრაფოდ გავუწოდე ჩემი ტელეფონი და თან გულში უფალს ვეხვეწებოდი, დილით ჩატვირთული მაგთის 5 ლარიანი ბარათებიდან იმდენი მაინც მქონდეს დარჩენილი, რომ სარკოზიმ მეუღლესთან საუბარი შეძლოს და მერე თუნდ სამუდამოდ გაითიშოს მეთქი.

ესაუბრა კარლა ბრუნის, დაამშვიდა, მოვაგვარე ყველაფერი და მალე სახლში ვიქნებიო. მადლობა მითხრა და დამიბრუნა ტელეფონი. შვებით ამოვისუნთქე, თითქოს მართლა მოეგვარებინა ჩემი ქვეყნის ომის პრობლემა.

ჩემი მომავალი წიგნიდან, რომლის წერა ჯერაც არ დამიწყია… სიბერეს ველოდები

Traduction française

Visite de Sarkozi en Géorgie _du 8 au 12 août 2008

Le 12 août, à DidGori, était un jour de grande victoire et de grande fierté, si j'en crois les récits des historiens, et j'essaie de me forger ma propre idée avec ma propre perception de l’événement afin de la graver dans ma mémoire. En revanche, je me souviens très bien du 12 août 2008, avec une chronologie précise de 24 heures. Sarkozy devait venir ce jour-là en Géorgie et nous nous y étions préparés depuis les jours précédents. Je travaillais alors au service des relations internationales du président (comme Directeur adjoint, mais je n'ai jamais vu le directeur dont j'étais l'adjoint. Après mon passage au ministère des Affaires étrangères, ce service a été dissous, sans que son directeur ait été nommé). D'autres présidents de pays amis venaient également, chacun ayant sa propre délégation. Je devais m'occuper de Sarkozy. Il ne venait pas seulement en tant que président de la France, mais également en tant que président de l'Union européenne. Comme beaucoup d’autres, moi aussi, je fondais beaucoup d'espoir sur sa visite.

Son arrivée a été décidée très rapidement, tantôt l'ambassadeur français Éric Fournier, tantôt notre ambassadeur en France Mamuka Koudava, s’empressaient de consigner rapidement les détails de la visite. Une délégation du protocole et de la sécurité, dit les précursseurs- est arrivée par un vol séparé quelques jours auparavant, tout avait été vérifié et noté, par où il devait passer, où il serait assis, ) côté de qui, où elle déjeunerait, etc. Je ne me souviens même plus si je dormais, où, ou pendant combien de temps. Les affaires relatives au travail étaient une chose à part, et en même temps je m’inquiétais pour mes parents, pour mon neveu mineur, et pour ma grand-mère Rusudane atteinte de la maladie d'Alzheimer, ils se trouvaient coincés dans le village de Flavismani déjà occupé par les tanks russes.

Tant que la batterie du téléphone de ma mère n’était pas complétement épuisée elle m’appelait et me rassurait : Mon fils, ne t'inquiète pas pour nous, ils ne nous veulent pas de mal, Russes nous ont sur la place du village, nous vous  débarrasserons de ce fou et nous continuerons à vivre comme des frères, comme nous le faisions avant, avant que les Américains ne sèment le trouble dans ses esprits. Ils ont aussi dit que, selon les Ossetes locaux, tout le monde est reconnaissant des habitants de notre village et qu’ils ne feraient de mal à personne. Seules les maisons de ceux qui servaient dans l'armée ou dans la police ont été brûlées.

C'était le 8 ou le 9 août. Entre-temps, les Russes ont coupé l’électricité dans notre village, et et le petit vieux Nokia usé de ma mère s’est également éteint. Quand j'ai essayé de l’appeler, le répondeur me disait en russe : « Dabro pazhalovat v vadafon » … puis il continuait avec une autre phrase en russe que je n'ai même pas entendue, tellement j'étais bouleversée par cette réponse inattendue. Le troisième jour, alors que je me rongeais d’inquiétude, craignant que rien n'arrive à mon neveu de 15 ans, ma mère m'a appelé elle-même, après avoir chargé son téléphone sur une petite électrogène de Nano, la voisine.

 Je sais que tu dois être inquiet, mais nous sommes en vie, nous allons bien. Juba (mon neveu) a réussi à quitter le village par de petits sentiers, d’un village à l’autre afin de sortir de la zone occupée. Ne t'inquiète pas pour la grand-mère, elle ne comprend même pas ce qui se passe. Apparemment, lorsque grand-mère entendait le bruit de l'explosion, elle demandait d'une voix douce : « Mais qu'est-ce que tu viens de casser ? »

Ma mère observait, depuis l'entrebâillement de la porte cochère, à 20 mètres de distance, les chars venant de Karaleti à travers les champs. S’ils s’étaient tournés vers nous, nous aurions sautés par la fenêtre de la cave et je savais où nous cacher, au fond du jardin, sous le bruissement du foin. Seul mon père restait à la maison. J'ai proposé de partir du village en contrebas, et de se faufiler dans les jardins de la commune et que je demanderais à la Croix-Rouge de les en sortir. Mon père a catégoriquement refusé, disant que la honte de fuir le tuerait et que ce serait pire. Ça n'est même pas allé aussi loin. L’armée russe était  dans le village, mais ils n'ont incendié que trois ou quatre maisons ; ils n'ont pas commis les atrocités qu'ils ont commises ailleurs, précisément dans les villages géorgiens de Samachablo.

Le 12 août arriva. Je n’avais plus aucune nouvelle de mes parents. L'inquiétude et l'anxiété étaient devenues mon quotidien, j’en avais dans le sang et je courais, je m’occupais ce que j’avais à faire au boulot complétement hanté par de sombres pensées.

Nous attendions Sarkozy et sa délégation de Paris à une heure plus ou moins précise. Nous savions qu'il irait d'abord à Moscou, puis à Tbilissi après des négociations avec les dirigeants russes. L'heure initialement prévue de 15 heures devint bientôt 16 heures, puis 18 et à 19 heures, ils n'avaient toujours pas quitté Moscou, et finalement, on nous annonça qu'il quittait Moscou. Nous savions déjà que les négociations à Moscou avaient duré trop longtemps, que des difficultés étaient apparues, et nous attendions Sarkozy à Tbilissi avec un espoir craintif.

Bien que l'avion de Sarkozy venait de décoller de Moscou (plus de 2 heures de vol), nous nous sommes rapidement rendus à l'aéroport pour l’accueillir. Nous déambulions tous nerveusement, il faisait très chaud, des dizaines de milliers de personnes étaient rassemblées depuis longtemps avenue Roustavéli, devant le Parlement. Les dirigeants des pays amis étaient également à la tribune et, au nom de leurs propres peuples, nous exprimaient leur soutien, dénonçant et condamnant l'agression russe. J'étais heureux que, malgré la guerre, nos amis ne nous aient pas abandonnés ; Prenant un risque sérieux ils sont arrivés à l'aéroport de Tbilissi, qui était également une cible de l’ennemie.

Bientôt, les agents de sécurité se mirent à bouger, murmurant à voix basse sous leurs colliers, et je compris que le président Saakachvili et la ministre des Affaires étrangères Eka Tkeshelashvili étaient également arrivés… Ils étaient debout ensemble sur le palier de la salle d’honneur de l’aéroport. Quelques minutes plus tard, Zura Darchiashvili, qui était chargé du protocole, me prit à part et me dit : « Nous devons faire, discrètement, de sorte que les français acceptent d’emmener Sarkozy directement au Parlement, le peuple et tout le monde l'attendent. » Je lui ai répondu que c'était hors de question et que cela ne valait même pas la peine de demander, que les Français n'accepteraient jamais et que nous créerions une situation embarrassante. Il alla voir ses « supérieurs » et revint bientôt vers moi en disant que c'était la demande de Misha, qu'il ne fallait même pas lui donner de détails et l'emmener immédiatement. J'étais de mauvaise humeur, car je savais pertinemment que la cellule diplomatique de Sarkozy et ses agents de sécurité n'accepteraient pas, pour moi c’était certain.

J'entendais déjà la voix réprobatrice de Jean-David Levitte, conseiller intime de Sarkozy. « Pourquoi avez-vous changé d'avis ? Nous nous sommes mis d'accord sur la résidence d'Avlabari, nous avons examiné tous les détails et pourquoi cela se passe-t-il ainsi ? » Je savais aussi que je n'aurais rien à dire. Malgré mon apparence, je suis assez têtu et si je pense avoir raison, j'essaie de me battre et de ne pas abandonner facilement. Je suis allé expliquer à Zurab Darchiashvili et à la ministre Eka Tkeshelashvili que Sarkozy ne se présenterait jamais devant des milliers de personnes, tant que les négociations n'ont pas encore eu lieu, car nous ignorons le message qu'il apporte de Moscou, il n'a pas encore négocié pour avoir un message bien formulé à rendre publique et le président de l'Union européenne, ne serait pas autorisé par ses services à s’exposerai au danger imminent devant une telle foule.

Bien qu'ils l’attendissent avec espoir et amour, même si Sarkozy lui-même avait souhaité, ses services de sécurité ne l’y'auraient pas autorisé. Je comprenais qu'Eka et Zura saisissaient bien mes pensées, mais je sentais aussi que cela ne changeait rien et que je ne pouvais rien faire. J'ai donc accueilli Sarkozy confus et embarrassé à cause de cette donne.

Alors que le cortège passait devant Avlabari à toute vitesse, j'ai compris que la décision de Misha était irréversible. Il voulait par ce geste réconforter ses concitoyens fatigués d'attendre, encourager la population, déprimée par les horreurs de la guerre, mais toujours pleine d'espoir.

Des véhicules ont fait irruption par la porte latérale du Parlement comme des météores et le scénario se déroulait exactement comme je l'avais prévu : les agents de sécurité ont sauté de la voiture et m'ont tous demandé où nous étions, quel était ce bâtiment, s’il était prévu que nous devions venir là-bas. Tout le monde couvrait Sarkozy et ne le laissait pas faire un pas avant d'avoir clairement défini où nous avions amené le chef de l'UE. Pendant ce temps, le discret et très fin diplomate Jean-David Levitte est venu vers moi et m'a demandé : « Gotcha, que faisons -nous ici ? La réunion a-t-elle lieu ici ? ». Il entendait Saakashvili proposer au Président français et il a tout compris.

En effet, le président Saakachvili parlait à Nicolas Sarkozy en français, indépendamment de moi, et lui a suggéré de s'adresser à la population pendant deux minutes pour l'encourager, puis de passer aux négociations. Jean-David Levitte nous a répété les mots du scénario que j’avais redouté : « Oui, mais nous devons d'abord nous mettre d'accord avec vous sur le message que nous vous portons de Moscou. Nous ne pouvons pas dire à la population à l'avance ce dont nous nous ne nous sommes pas encore parlé. Discutons d'abord, mettons-nous d'accord sur les messages, et ensuite, nous pourrons nous adresser à la population. »

La confusion n'a pas duré longtemps. Misha a donné l'ordre de monter au Parlement. Nous y discuterons puis, il s’adressera à la population. Les gens criaient déjà : « Sarkozy, Sarkozy !» J'ai entendu dire plus tard que beaucoup pensaient que Sarkozy y avait fait un discours. : Ce qui ne fut pas le cas

Nous sommes montés dans la salle réservée au président, située au troisième étage du Parlement, si je me souviens bien, dans l'aile donnant sur la rue Chitadze. Comme le président n'utilisait presque jamais son aile, elle était depuis longtemps fermée. Son garde de corps et moi avons été les premiers à entrer dans la pièce et nous avons tous deux brisé les toiles d’araignée avec nos têtes. L'air y était étouffant, l'odeur des vieux meubles régnait, les fenêtres étaient fermées pour des raisons de sécurité, il n'y avait même pas un morceau de papier ni un stylo sur la table, sans parler de l'eau ou d’autres commodités. Pourtant, tout était prêt pour la réunion au palais présidentiel d’Avlabari, la salle était rafraîchie et le dîner était même en préparation, je le savais car nous avions convenu du menu avec la partie française.

Alors que nous montions l'escalier, un proche, qui nous regardait en direct, m'a appelé : « Dis à cet homme que des maisons brûlent à Karaleti, qu'un homme a été tué dans son jardin à Tkviavi, et que des choses terribles se produisent ici. » J'ai alors réalisé que je n'avais pas coupé la sonnerie de mon téléphone. Je ne pouvais pas en informer Sarkozy, mais j’ai transmis le message à Misha. Il m'a dit de prévenir Kakha Lomaia (il présidait le Conseil National de Sécurité) et qu'il vérifierait immédiatement. J'ai effectivement prévenu Kakha Lomaia, qui a réagi rapidement. Il y aurait vraiment eu un cas, et les gens paniqué par la guerre en cours relayaient et propagent la nouvelle. Il a promis d’en avoir plus de détails plus tard.

Les négociations commencèrent. On apporta au fur et à mesure de l'eau froide, des feuilles de papier et des crayons. Le protocole se redressait. Les Français exigèrent d'ouvrir les fenêtres, et nous leur expliquâmes qu'elles étaient blindées et qu'elles ne pouvaient pas être ouvertes pour des raisons de sécurité. Il ne restait plus personne en costume, cravate les présidents y compris. Cette pièce était un véritable four.

Sarkozy a lentement commencé à expliquer les messages de Moscou : il est intéressant de noter que Saakachvili a exigé catégoriquement la suppression du paragraphe stipulant que le statut de l'Abkhazie et de l'Ossétie serait déterminé dans le cadre de négociations internationales. Il a insisté sur le fait que ces régions n'avaient pas besoin d'être définies, qu'il s'agissait des territoires géorgiens et qu'ils le resteraient à l'avenir. À ce moment-là, Sarkozy a rappelé les menaces de Poutine : « Je ne voulais pas le dire, mais vous savez qu'il est capable de tout, c’est un fou, et vous savez qu'il promet de vous pendre avec un endroit précis ?» Micha n'a pas renoncé à sa position, il ne reculerait pas.

Il a fallu réveiller Medvedev. Jean-David Levitte s'est écarté et a discuté pendant sept minutes avec quelqu'un à Moscou, qui lui a d'abord dit que Dimitri Medvedev dormait déjà. Le diplomate français n'a pas lâché prise : nous sommes dans l'impasse sur un point et il faut en modifier la formulation. J'étais à proximité et j'entendais sa voix par intermittence.

J'étais assis entre Giga Bokeria et Eka Tkeshelashvili. Misha s'exprimait directement dans un français courant, me demandant parfois mon avis pour que les autres participants géorgiens comprennent les sujets abordés. Je traduisais des moments essentiels de la discussion pour Giga et Eka.

Nous avons commencé à formuler les points de l’accord. Du côté français, Isabelle Dumont, alors conseillère de Kouchner (actuellement ambassadrice de France en Turquie), et Damien Loras, conseiller de Sarkozy, les transcrivaient. Isabelle avait un carnet sur ses genoux et notait les formules dictées. Je demandais des précisions sur certains formules puis je rédigeais parallèlement les phrases convenues en géorgien. J’essayais de rendre le texte aussi clair que possible afin d'éviter toute ambiguïté et de ne pas laisser place à des interprétations différentes.

Les négociations se sont terminées très tard et j’étais tellement épuisé que j’étais incapable d’avaler une bouchée ;  Mon soucis était de raccompagner la délégation.

Il était environ 2 heures du matin, les manifestants rassemblés sur l’avenue Roustavéli s'étaient dispersés et il restait peu de monde pour le reste de la nuit.

Sur le chemin du retour vers l'aéroport, le protocole m'a fait monter dans la voiture de Sarkozy (le PM de l’époque Lado Gurgenidze- parfait anglophone ; était assis à côté de lui à l'aller), car Sarkozy préférait le français. Il m'a parlé avec beaucoup de courtoisie, a vanté ma maîtrise du français, et en même temps, je voyais qu’il se débattait avec son téléphone, voulant appeler quelqu'un, puis m'a demandé : « Je ne peux pas appeler avec mon téléphone, je ne sais pas ce qui se passe, puis-je utiliser le vôtre ?» Je lui ai immédiatement tendu mon téléphone pour que Sarkozy puisse parler à sa femme ; comme il  le souhaitait. Je priais Dieu intérieurement pourvu qu'il me reste au moins assez d’unités sur la carte Magti sur laquelle j'avais chargé 5 laris quitte à ce que mon téléphone se taise définitivement après.

Il a parlé à Carla Bruni, l'a rassurée, lui a dit qu’il avait tout réglé et qu’il serait bientôt à la maison. Il m'a remercié et m'a rendu mon téléphone. J'ai poussé un soupir de soulagement, comme s'il avait vraiment résolu le problème de la guerre dans mon pays.

Extrait de mon prochain livre, que je n'ai pas encore commencé à écrire… attendant la vieillesse.

12 Août 2025

ბოლო დროს უკვე მერემდენე ადამიანმა მითხრა, ვითომ ხუმრობით : რა გაგიხდათ ეს ევროპა, ჩვენი ქვეყანა არა სჯობს, ჯერ შენი უნდა გიყვარდეს და სხვას მერე ეტრფოდეო. ჩემთვის მითქვამს, ამ საბრალოს როგორ არეული აქვს ყველაფერი, ვინ მამაძაღლი ამჯობინებს უცხო ქვეყანას საკუთარს მეთქი. ჰოდა, ახლა, რაკიღა ხშირად მიწევს თავქვეშ ხელებამოდებულს ჭერში მზერის გაშტერება და ფიქრი ყველაფერსა და არაფერზე. ამ « შეგონებად » ნასროლმა ფრაზებმა დამაფიქრა.

ერიჰაა, ეგება, ამის მთქმელს თავი ჩემზე უფრო გულდამწვარ ქართველად, ჩემი მიწა-წყლის უფრო ერთგულ და უფრო გულწრფელ ჭირისუფლად დაუგულებია თავი? ჰაი, დედასა... ამ ბოლო დროს, აგერ, დავდივარ ჩემს სამშობლოში, ხან შიდა ქართლში ვარ, ხან კახეთში, ხან გურიაში, ხან აჭარაში, ხანაც ჩემ წინაპართა აკვან მხარე სამცხე-ჯავახეთში, სვანეთი ხომ ჩემი პოზიტიური ემოციებით ამოჩემებული, სათაყვანებელი მხარეა, ფშავ ხევსურეთი- სტუდენტობიდან მოყოლებული, აგერ დანათესავების შემდეგ, ფეხით მოვლილი, ხატობების მადლითა და სუფრაზე კაფიაობის, სიბრძნითა და ბუნების სიყვარულით გაჯერებული, გრძნეული პოეზიით აღფრთოვანებულს, ამ ხალხის ლოცვა-დადიდებაზე და ამ განძის მნიშვნელობის გააზრებაზე გული მიჩუყდება.

ღმერთმანი, მართლაც, რამხელა მადლისა და სიმდიდრის მემკვიდრე- მფლობელები ვართ. ან ამ ტკივილიან ისტორიას ვინ დათმობს, ან ამ, აქამდე ძლივს მოტანილ ლამაზ ტრადიციებსა. ჩვენ ხომ ყველაფრის გალამაზება და გაზვიადება გვიყვარს, თუ არ არსებობს, მოვიგონებთ მითებს, ჩემთვის ესეც ძვირფასი ფოლკლორია, მაგრამ ბევრი სხვა ლამაზი თქმულება მოგონილიც რომ იყოს, ხომ ზუსტად ვიცით, რომ ჰუმანურობისა და კაცთმოყვარეობის ტრადიცია- ანატორის აკლდამები - ხევსურული თვითდამარხვის ტრადიცია — თანაგრძნობის უკვდავი სიმბოლო, რეალურად არსებობდა.

საქართველოში ადამიანების სიყვარულმა შექმნა თვითდამარხვის ეს ტრადიცია, რომ სხვისი სიცოცხლე გადაერჩინათ.

საქართველო და ქართველობა სიყვარულია, მისი ერთგულების რწმენა, ქვეყნის დღევანდელობასა და მომავალზე პასუხისმგებლობაა. უწინაც მითქვამს, სამშობლო ჩემთვის მთავრობა და პოლიტიკური ხელისუფლება არაა, ის ბევრად მეტია, მარადიული ღირებულებაა, რომლის წარსული გმირულია, აწმყო ძალიან რთული, ხოლო მომავალი – იმედით სავსე. ძალაუფლების შარბათით მთვრალ მთავრობასთან რიგ საკითხებზე უთანხმოება სულაც არ ნიშნავს სამშობლოს ერთგულებასა და მის სამსახურზე ხელის აღებას. პირიქით, სამშობლოს მომავლის ზრუნვითა და ინტერესით საყვედურობ და აკრიტიკებ მთავრობას.

დიახაც, მეამაყება ჩემი ქართველობაც და ყველა ის ეროვნული სულიერი თუ კულტურული ორიენტირი, რომელიც ჩემს სამშობლოსთან მაკავშირებს და ამავდროულად მაძლიერებს, რომ უცხო ქვეყნებთან და კულტურებთან ხიდები, გზები და კავშირები ვაშენო. უცხოეთში რომ გიწევს ცხოვრება, იქ უფრო მძაფრად განიცდი იმ პასუხისმგებლობას, რომ შენს ქვეყანას წარმოადგენ და შეიძლება შენით შეიქმნან მასზე პირველი შთაბეჭდილება.

ვისაც საქართველოს მომავალი ევროპაში და ევროპასთან ერთად წარმოუდგენია, სწორედაც ის მიმაჩნია გულწრფელ პატრიოტად, რომელსაც არ უნდა, უკვე გამოცდილი, მწარედ ნაწვნევი და ნანანები გარუსება, გვარების გადარუსულება, ჩვენი სულცხონებული წინაპრების მოხატული ტაძრების კირით შეთეთრება, სვეტსკურ საზოგადოებაში პუტინ-პუშკინის ენით თავისმოწონება.

საკუთარი კულტურით, მრავალხმიანობით, ღვინისა და სხვა უნიკალური კულტურით ამაყი ეს ხალხი ამ მდიდარი მემკვიდრეობით აპირებს ღირსეულ საზოგადოებაში დაიგულოს სამშობლო. ღმერთი არავის გაუწყრეს და სხვაზე უფრო პატრიოტად არ შეირაცხოს თავი, რადგან პატრიოტიზმი მოდური ლოზუნგებით სადღეგრძელოები არაა, პატრიოტიზმი ჯერ ქვეყნის ბედის გაცნობიერება, მისი მომავლისთვის სიავისა და სიკეთის გააზრებითა და სამშობლოზე პასუხისმგებლობით მოქმედებაა, მისი და არა საკუთარი კეთილდღეობისთვის.

საქართველოს სიყვარული არც მხოლოდ გეოგრაფიული მიკუთვნებაა – ეს არის ღრმა ემოციური კავშირი საკუთარ ხალხთან, ტრადიციებთან, ისტორიასა და ბუნებასთან, რაც ქართულ იდენტობას განაპირობებს. ვიღაცას უსამშობლოო უწოდო, უნდა იცოდე, რა მძიმე ცოდვისთვის იმეტებ საკუთარ სინდისს.

ვინც დღეს ქუჩაშია, სწორედაც, რომ სამშობლოს გულწრფელი სიყვარულისთვის, მისი და ასევე ქართული საზოგადოების თავისუფლებისთვის, მათი კეთილდღეობისთვის დგას, იბრძვის, თავს, კარიერას, ჯანმრთელობას იმეტებს, ყველაფრის დაკარგვის რისკით მაინც არ ნებდება, ზარალდება ფიზიკურად, მატერიალურად, მაგრამ არ ეპუება, იბრძვის... აბა, როგორ არ არის ეს პატრიოტიზმი და ქვეყნის ერთგულება. ეს ახალი თაობაა ჩემთვის ქვეყნის წარსულსა და თავისუფალ, ღირსეულ მომავალთან დამაკავშირებელი ხიდი.

მოკლედ მინდოდა და გრძლად გამომივიდა, ახლა იმის განცდა მიღრღნის გულს, რატომ ვიმართლებ თავს ამ პათეთიკით ? განა ვინმე მთხოვს ჩემი ქართველობა დავამტკიცო, მაგრამ ვგრძნობ, ვიღაცას უნდა ქართველობასა და ევროპულობას შორის სამანი გაავლოს, დაყოს და ერთურთს გადაგვკიდოს ამ მიჯნის აქეთ-იქით აღმოჩენილი ქართველები. ვითომ არ ვიცოდეთ, ვის უნდა ჩვენი ასე დანაწევრება. ვითომ მისი სახელი არ ვიცოდეთ, ან ის, რომ ის არის ჩვენი თავისუფლებისა და დამოუკიდებლობის დაუძინებელი მტერი. ჰოდა, ვინც მტერს გულს უხარებს, მისი ყურის საამებელს ამბობს და მოყვრის გულის გახეთქვა არ ედარდება, ის თავს პატრიტიზმით იწონებდეს- ყველაფრის ყირაზე დაყენებაა.

დიდი მადლობა გიორგი მაღრაძე -ს, ფოტოების უმრავლესობა მისი პუბლიკაციებიდანაა

 8 Août 2025

4 Août 2025

26 Juillet 2025

ამ ტექსტს ვწერ იმ პროცენტულად საკმაოდ დიდი რაოდენობის ადამიანების გასაგონად (არაერთი მათგანი აქ მეგობრებშიც მყავს), რომლებიც ხვდებიან, თუ როგორ მიაქანებს ჩვენს ქვეყანას ჩრდილოეთისკენ (ამ ტერმინს დიდ გენოს დავესესხები) "ქოცნება" და, ამის მიუხედავად, სხვადასხვა მიზეზის გამო (მათ ჩამოთვლას აქ აღარ შევუდგები), არიან ჩუმად, გატრუნულ-გაყურსულები... ფიქრობენ, რომ რეჟიმი მათ არ შეეხება...

1 er Juillet 2025

საგარეო საქმეთა სამინისტროში დაჩქარდა კადრების ცვლა და შეიძლება ითქვას „ინსტიტუციური ტვინისა და სისხლძარღვების“ გამოფიტვის პროცესი. სამინისტროს ერთმანეთის მიყოლებით ტოვებენ არამხოლოდ გამორჩეული კომპეტენციისა და ინსტიტუციური მეხსიერების მქონე, მრავალწლიანი გამოცდილების პროფესიონალები, არამედ ის ენერგიული, განათლებული და მოტივირებული ახალგაზრდა კადრებიც, რომლებიც მკაცრი კონკურსის შედეგად შეირჩნენ და მუშაობდნენ იმედით, რომ წვლილი შეეტანათ ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის წინსვლაში.

მძიმეა იმის ყურება, როგორ იცლება სამინისტრო ცოდნითა და გამოცდილებით, მომავლისთვის აუცილებელი ენთუზიაზმითა და იდეალებით. ინსტიტუციური მეხსიერება — ცოდნისა და პრაქტიკის უწყვეტი გადაცემა, უზრუნველყოფს სტაბილურობას და ეფექტიანობას საგარეო პოლიტიკაში — ეს არის საგარეო უწყების საფუძველი. როდესაც სისტემას ტოვებენ ისეთი კადრები, რომლებმაც სახელმწიფოს ურთულესი პერიოდები გამოიარეს და იციან ისტორიული კონტექსტი, დიპლომატიური პროცესების შიდა მექანიზმები და პარტნიორებთან ურთიერთობის დინამიკა, სახელმწიფო პრაქტიკულად კარგავს საკუთარ წარსულსა და გამოცდილებაზე დაყრდნობით მოქმედების უნარს. ეს ვითარება მალე ინსტიტუციური მეხსიერების კრიზისს შეგვიქმნის.

კადრების გაღარიბება უთუოდ აისახება საქართველოს საერთაშორისო პოზიციონირებაზე. დიპლომატი არა მხოლოდ ინფორმაციის გადამცემი ან „ოფიციალური წარმომადგენელია“, არამედ ქვეყნის ინტერესების გამტარებელი, მოლაპარაკებების პროფესიონალი და კულტურული კოდის მთარგმნელი გლობალურ კონტექსტში. ამ ინსტიტუტის დაკნინებით სუსტდება ქვეყნის დიპლომატიური წონა და ეჭვქვეშ დგება მისი საიმედოობა პარტნიორებისთვის.

გაკიცხულ-გარიცხული აღმოჩნდა ყველა ის დიპლომატი, ვინც გაბედა და საკუთარი მოსაზრება ღიად გამოხატა. ვისაც პროფესიულმა სინდისმა და ღირსებამ არ მისცა უფლება ეღალატა იმ საქმისთვის, რასაც იგი ემსახურებოდა. ვინაიდან, მათი ძალზედ კორექტულად და დიპლომატიური ეთიკის დაცვით გამოხატული განსხვავებული აზრი აღმოჩნდა ამ ძვირფასი კადრების გაშვების საბაბი, გამოდის, რომ პოლიტიკური ხელმძღვანელობა ამ ქმედებით ადასტურებს, რომ ადგილი აქვს სისტემურ პოლიტიზებას, ანუ როდესაც პროფესიული კადრების ადგილი ენიჭებათ პარტიულად ლოიალურ ინდივიდებს, ასეთ შემთხვევაში კი

დიპლომატიური სამსახური კარგავს დამოუკიდებელ და კრიტიკულ აზროვნებაზე დაფუძნებულ მოქმედების უნარს. ამგვარად, საგარეო პოლიტიკა არა გრძელვადიან ეროვნულ ინტერესებზე, არამედ მოკლევადიან პარტიულ ამოცანებზე ხდება მორგებული. ასე კი სულ დავკარგავთ სტრატეგიულ პარტნიორებს და ნდობას გარე სამყაროსთან.

პატარა საქართველოსთვის, რომლის უსაფრთხოება და განვითარება დიდწილად საერთაშორისო მხარდაჭერაზე და სანდო პარტნიორებზეა დამოკიდებული, სუსტი დიპლომატიური სამსახური არ არის უბრალოდ შიდა პრობლემა — ეს არის სტრატეგიული რისკი ჩვენი ქვეყნისთვის.

29 Juin 2025

ერთი წლის წინანდელი ინტერვიუ, რომელიც მაშინ არ გამომიქვეყნებია.

"მე მირჩევნია, ვნანობდე იმას, რომ ზოგიერთი ჭარბი თავისუფლებით ბოროტად სარგებლობს ქვეყანაში, ვიდრე ვნახო, როგორ ეშინიათ თავისუფალი სიტყვის ქვეყანაში და როგორ იმალებიან ადამიანები. ეს ძალიან ცუდად შემოგვიბრუნდება. თუ ქვეყანაში ხელისუფლების კრიტიკის მთქმელი ორგანიზაციები აღარ იქნება, ხელისუფლებასაც მეტი ცდუნება ექნება ძალაუფლება ისე გამოიყენოს როგორც სურს. აქედან ავტორიტარიზმამდე ბევრი ნაბიჯი არ რჩება."

კიდევ ერთხელ დიდი მადლობა Eka Kevanishvili Eka

22 juin 2025

ხელისუფლება ლხინისუფლება ეგონა თურმე. ახლა ბოლთას სცემს საკანში და ნერვიულად იმეორებს:" ხალხი ითხოვს სამართალს, სა-მარ-თალს! უსამართლო სასამართლო! "

სახელმწიფო სამსახურში რომ ხარ და შენი ქვეყნის საქმე მოგანდეს, უნდა იცოდე, რომ ის ფული შენი არაა. რაც არ უნდა ცდუნება მოგეძალოს, ქრთამი უბრალოდ არ უნდა აიღო. რაც არ გერგება არ შეგერგება! წახალისდა "პრეცენდენტული სამართლით"- აბა, იმას რომ.შერჩა? ის რომ გულაობს? და მოვიდა მადა ჭამაში!

როცა გაბრაზებული მამა შვილს სილას გააწნავს, სასოწარკვეთილი შვილის ნებისმიერი მოქმედება მამის პასუხისმგებლობაზეა.

ისინი, ვინც სახელმწიფოსთან აიგივებენ თავს იმ დონემდე, რომ თავს ძალაუფლების აბსოლუტურ განსახიერებად თვლიან, ხშირად ივიწყებენ თავიანთ მთავარ პასუხისმგებლობას: მშობლების ვალდებულებას შვილების წინაშე, ანუ მმართველების მოქალაქეების წინაშე.

ძალაუფლებით ტკბობით გართულები, ისინი საბოლოოდ არა მხოლოდ ავტორიტარულებად, არამედ მოძალადეებად იქცევიან საკუთარი შვილების მიმართ, უფრო მეტიც, ამ ოჯახური გარემოს დამანგრევლებად და - სიმბოლურად ვიტყვი, საკუთარ შვილების მჭამელებად იქცევიან.

ამ რეალობის წინაშე, ახალგაზრდები, რომლებიც, თავს დაუცველად გრძნობენ, იძულებულნი არიან, გონიერებისა და ზომიერებისკენ მოუხმონ მშობლებს. თუმცა, დიალოგისკენ მათი მოწოდებები ხშირად იგნორირებულია, დამცირებულიც კი.

სწორედ ამიტომ, „მშობლების“ რისხვისა და შეუპოვრობის წინაშე, ისინი დაუმორჩილებლობას ამჯობინებენ. არა ახირებითა და აკვიატებით, არამედ აუცილებლობის მწვავე განცდის გამო: საკუთარი თავის და უპირველეს ყოვლისა, საკუთარი მომავლის გადასარჩენად.

მოკლედ, როდესაც ძალაუფლება ივიწყებს თავის ეთიკურ მისიას, ის საფრთხეს უქმნის მათ, ვის მეურვეობაზეც აქვს ვალდებულება აღებული.

ზოგჯერ კი სწორედ ბავშვებმა უნდა აღზარდონ მშობლები - ისე, რომ ადამიანობა გადაეცეს არა მხოლოდ სისხლით, არამედ სინდისითაც.

როცა პატარა მათე, თავისი ცხოვრების გარიჟრაჟზე ამბობს, რომ სინათლის საძიებლად სიბნელეში უნდა ჩაყვინთოს, ეს გაცილებით მეტს ნიშნავს, ვიდრე უბრალოდ ეგზისტენციალურ სირთულეს. სინამდვილეში, ის გამოხატავს ღრმა წუხილს იმ სამყაროს წინაშე, რომელმაც, როგორც ჩანს, მისთვის ორიენტირები დაკარგა.

სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, სიბნელეში ჩაძირვის ეს მეტაფორა მშობლებისგან მიტოვების გრძნობაა, მისდამი გაუცხოებული მშობლებისადმი წინააღმდეგობის გაწევის სურვილია.

რადგან მაშინ, როდესაც წინა თაობები ზოგჯერ თვალს ხუჭავნენ ქვეყანაში მიმდინარე ძალადობასა და უსამართლობაზე, ახალგაზრდები ირჩევენ სიბნელეს პირდაპირ შეხვდნენ. არა ქაოსის სურვილით, არამედ მეტი სიცხადის საჭიროების გამო.

სინათლის ეს ძიება შეიძლება განიმარტოს, როგორც ინტელექტუალური და მორალური გადარჩენის აქტი. ამრიგად, ახალგაზრდები უბრალოდ მსხვერპლის ნაცვლად, ხდებიან ცხოვრების მნიშვნელობის მაძიებლები, გაურკვეველი მომავლის მზვერავები, ახალი საქართველოს შემოქმედნი.

საბოლოო ჯამში, ეს სიმბოლური ძახილი ავლენს პარადოქსს: სწორედ სიბნელეში იბადება იმედი - იმ პირობით, თუ ჩვენ გავბედავთ იქ ჩაყვინთვას იმის საპოვნელად, რაც ჯერ კიდევ შეიძლება ანათებდეს და ბრწყინავდეს, მაშინ იმედია, რომ გონიერება გაიმარჯვებს. თუ არადა, მივეცემით სიბნელეს და დავჯერდებთ იმ მბჟუტავ, უსიცოცხლო ნათებას, რომელიც ვერც ათბობს და ვერც ანათებს. სინათლის იმიტაციაა მხოლოდ. ხელოვნურია. ბოლოს და ბოლოს ყველაფერს ეჩვევა თურმე ეს ცხოველი -ადამიანი.

Quand un papa en colère gifle son fils, tous les actes possibles du fils battu et humilié sont de la responsabilité du père violent.

Ceux qui s’identifient à l’État au point de se croire incarnations absolues du pouvoir oublient trop souvent leur responsabilité première : celle de parents vis-à-vis de leurs enfants, c’est-à-dire de gouvernants vis-à-vis de leurs citoyens.

À force de se laisser griser par la jouissance du pouvoir, ils finissent par devenir non seulement autoritaires, mais aussi violents, parfois même destructeurs — allant jusqu’à dévorer symboliquement leurs propres enfants.

Face à cela, les jeunes générations, censées être protégées, se voient contraintes d’endosser le rôle de la raison. Cependant, leurs appels au dialogue sont bien souvent ignorés, voire méprisés. C’est pourquoi, confrontés à la colère et à l’intransigeance de leurs « parents », ils choisissent de désobéir. Non pas par révolte gratuite, mais par nécessité : pour se sauver eux-mêmes, et surtout pour préserver leur avenir commun.

En somme, lorsque le pouvoir oublie sa mission éthique, il devient un danger pour ceux qu’il prétend guider. Et parfois, ce sont les enfants qui doivent éduquer les parents — afin que l’humanité ne se transmette pas seulement par le sang, mais aussi par la conscience.

Lorsque le jeune Mathé affirme devoir plonger dans l’obscurité pour y chercher — et parfois y trouver — la lumière, il exprime bien plus qu’une simple difficulté existentielle. Lui et ces jeunes qui purgent la peine en prison pour avoir protesté, Ils traduisent, en réalité, un profond désarroi face à un monde qui semble avoir perdu ses repères.

Autrement dit, cette métaphore de la plongée dans les ténèbres révèle à la fois un sentiment d’abandon et une volonté de résistance. Car si les générations précédentes, parfois, ferment les yeux sur les dérèglements du monde, les jeunes, eux, choisissent de regarder l’ombre en face. Non pas par goût du chaos, mais par nécessité de lucidité.

En ce sens, cette quête de lumière dans les zones les plus obscures de la société ou de soi-même peut être interprétée comme un acte de survie intellectuelle et morale. Ainsi, loin d’être uniquement victimes, les jeunes deviennent chercheurs de sens, éclaireurs d’un avenir incertain.

En définitive, ce cri symbolique révèle un paradoxe : c’est précisément dans l’obscurité que naît l’espoir — à condition d’oser y descendre pour en extraire ce qui peut encore briller.

კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტი • Caucasus International University

3 ივნისს კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის საერთაშორისო ურთიერთობების საბაკალავრო პროგრამის მესამე კურსის სტუდენტებმა დიპლომატიის თეორიისა და დიპლომატიის სპეციალობების კურსის (საგნის ხელმძღვანელი: ასოცირებული პროფესორი გოჩა ჯავახიშვილი) ფარგლებში მონაწილეობა მიიღეს სიმულაციურ მოლაპარაკებებში თემაზე: რუსეთ-უკრაინის ომში ცეცხლის შეწყვეტის საკითხი.

სიმულაციის მიზანი იყო სტუდენტებისთვის დიპლომატიური პროცესის, მოლაპარაკების სტრატეგიებისა და საერთაშორისო მედიაციის როლის პრაქტიკულად გაცნობა. სტუდენტებმა გადაინაწილეს როლები როგორც კონფლიქტის უშუალო მონაწილე მხარეების (რუსეთი, უკრაინა), ისე მოლაპარაკებების პროცესში ჩართული მედიატორი ქვეყნების - აშშ-ის, ევროკავშირის (გერმანია, საფრანგეთი, პოლონეთი, ბალტიის ქვეყნები) და მასპინძელი ქვეყნის - თურქეთის წარმომადგენლების სახით. პროცესში ასევე მონაწილეობდნენ გაეროს წარმომადგენლები, პოლიტოლოგი ექსპერტები და საერთაშორისო მედიის კორესპონდენტები, რომლებსაც მოლაპარაკებების შესახებ უნდა მოემზადებინათ ანალიტიკური ანგარიშები და ჟურნალისტური რეპორტაჟები.

      ღონისძიება განხორციელდა ინტერაქტიულ ფორმატში, რამაც ხელი შეუწყო სტუდენტების ანალიტიკური და კომუნიკაციური უნარების განვითარებას, მოლაპარაკებების ტაქტიკისა და საერთაშორისო უსაფრთხოების დინამიკის უკეთ გაგებას.

28 mai  2025

თანამდებობიდან წასულ ჩინოვნიკებს შემიძლია გულწრფელად გავუზიარო ღირებული გამოცდილება — როგორ გავატაროთ დრო შვილიშვილებთან.

ვსწავლობთ ბერძნულ მითოლოგიას, ფრანგულ ენას, საქართველოს ისტორიიდან მნიშვნელოვან ეპიზოდებს, ვაანალიზებთ, ვსვამთ კითხვებს და ერთად ვეძებთ პასუხებს. ამასთან ერთად, ვერთობით, ვხატავთ, ვთამაშობთ როლურ თამაშებს, ვკითხულობთ და ვხალისობთ.

ეს დრო ჩემთვის არა მხოლოდ ცოდნის გაზიარებაა, არამედ ერთგვარი თავშესაფარია — თაობებს შორის ხიდი, რომელიც სითბოსა და ურთიერთგაგებას ქმნის. ვცდილობთ, რომ ყოველი შეხვედრა იყოს განსაკუთრებული, გამორჩეული და რაც მთავარია — სავსე სიხარულით.

მთავარია, წარსულის მაჯლაჯუნები არ გვესეოდნენ ნიადაგ.

8 mai 2025

Cours de Diplomatie

ვიტყოდი „ვუბრუნდები“ მეთქი, მაგრამ სტუდენტებთან კავშირი არც არასდროს გამიწყვეტია. ელჩობის პერიოდშიც კი ვაგრძელებდი კსუ-ში დისტანციურად საერთაშორისო პოლიტიკის, დიპლომატიის კურსის სწავლებას და შეძლებისდაგვარად ინტერაქტიულ მეცადინეობებსაც. დღესაც, ამ უნივერსიტეტის ასოცირებული პროფესორი გახლავართ.

ამჯერად, ფრანგული ინსტიტუტის ინიციატივით, ახალ პედაგოგიურ თავგადასავალს ვიწყებ. დიდი სურვილი მაქვს, ჩემი დაგროვილი გამოცდილება — რაც უკვე 30 წელზე მეტს ითვლის — გულით გავუზიარო დაინტერესებულ მსმენელს.

დასვენებული და განახლებული ენერგიით ვაპირებ მაქსიმალურად დავიხარჯო, რათა ჩვენი შეხვედრები იყოს შემეცნებითი, ინსპირაციული და ნაყოფიერი.

აბა, ვის უნდა ჩემთან ერთად სცადოს ეს თავგადასავალი ?

Je dirais que je fais un retour… mais en réalité, je n’ai jamais cessé d’être en lien avec mes étudiants. Même durant mes fonctions de Ministre conseiller ou d’Ambassadeur, j’ai continué à assurer mes cours à distance à CIU et à animer, dans la mesure du possible, des séances interactives en présentiel.

Aujourd’hui, à l’aimable initiative de l’Institut français, je me lance dans une nouvelle aventure pédagogique. C’est avec un grand enthousiasme que je m’y engage. Je compte y consacrer tout mon temps libre, toute mon énergie, et surtout toute l’expérience que j’ai pu accumuler au cours de plus de 30 années de pratique professionnelle et académique.

Je me réjouis à l’idée de partager ce parcours avec des auditeurs curieux, motivés et désireux d’apprendre.

À très bientôt dans cette belle aventure d’enseignement et d’échange !

26 mai 2025

ჩვენი დღე- 26 მაისი – ეროვნული დღესასწაული სევდიანი მღელვარების ფონზე

26 მაისი — საქართველოს დამოუკიდებლობის დღე — როგორც წესი, ქვეყნის ისტორიაში ამაღლებული წუთების, ამ ქვეყნის შვილობით სიამაყისა და ღირსების განცდის დღეა. თუმცა, არის მომენტები, როცა ეს დღესასწაული ფორმალობად იქცევა, რადგან რეალობა, რომელშიც ვცხოვრობთ, დღესასწაულის განწყობას ვერ გიქმნის.

არ ვიცი, თქვენ როგორ, მაგრამ მე თავს ძალას ვატან, რომ სადღესასწაულო განწყობა მოვიძიო საკუთარ თავში. ხომ გქონიათ შეგრძნება, როცა საზეიმოდ კი გაქვს საქმე, მაგრამ ვერ ირგებ, ლუკმა არ გადაგდის ყელში, რადგან საზეიმო განწყობას აუფერულებს ირგვლივ შექმნილი მდგომარეობა. როცა პოლიტიკური პატიმრებით სავსე ქვეყანაში იღვიძებ, სადაც ახალგაზრდებს ციხისთვისმხოლოდ იმიტომ იმეტებენ, რომ საკუთარ მომავალზე სამართლიანად შეწუხებულებმა პროტესტი გამოხატეს. ძალიან ძნელია, დღეს ისე იდღესასწაულო, რომ გულს არ გიმძიმებდეს ის სევდა, რაც ჩვენს ქვეყანას მაჯლაჯუნასავით მოაწვა.

ამიტომაც არის ეს დღე ჩემთვის — და ალბათ ბევრისთვის — სევდიანად გაორებული .

ერთი მხრივ, 1918 წლიდან დღემდე, ეროვნული დამოუკიდებლობისთვის მებრძოლ გმირთა დაფასება, მათთვის მადლიერებით პატივის მიგება, მეორე მხრივ კი — სიმძიმის განცდა, რომელსაც დღევანდელი პოლიტიკური რეალობა გვიქმნის.

მინდა ვიზეიმო, მინდა მეზეიმებოდეს, ყველას გვეზეიმებოდეს, ერთად გვიხაროდეს, მართლაც ჩვენ დღედ მიგვაჩნდეს ყველას, მაგრამ ასევე მინდა, რომ ჩემს ქვეყანაში ახალგაზრდები არ შიშობდნენ თავისუფლად აზრის გამოხატვას, რომ მომავალს პროტესტითა და უარესის შიშით კი არა, ახალი შესაძლებლობებით, იმედითა და ხალისით ხვდებოდნენ.

დამოუკიდებლობა მხოლოდ ისტორიული ფაქტი არ არის — ის ყოველდღიური პასუხისმგებლობაა, სახელმწიფოსიც და თითოეული მოქალაქისაც.

ყველას გისურვებთ დამოუკიდებელ, თავისუფალ, დემოკრატიულ, ევროპულ საქართველოში გვეცხოვროს ყველას ერთად, კარგად, ლაღად და ბედნიერად!

9 mai 2025

 დღეს ერთი წელი შესრულდა საფრანგეთში საქართველოს ელჩის თანამდებობიდან ჩემი გადადგომიდან. ეს რთული გადაწყვეტილება, გარკვეულ სტრატეგიასთან და ღირებულებებთან შეუთავსებლობისა და იმ მოსალოდნელი შედეგების გაცნობიერებით მივიღე, რაც სამწუხაროდ დღეს უკვე დადგა.

ეს წელი მრავალი თვალსაზრისით რთული და მძიმე იყო. ჯანმრთელობის, მატერიალური გამოწვევების, გაურკვევლობებისა და ბუნდოვანი პერსპექტივების მიუხედავად, არჩევანს ერთი წამითაც არ ვნანობ, რადგან არის შემთხვევები, როდესაც დუმილი თანამონაწილეობის ფორმად იქცევა, საკუთარი სინდისი მაღვიძარასავით ჯიუტად გისტვენს ყურში და გვკარნახობს, რომ თუ არ ეთანხმები უნდა წახვიდე.

თუმცა, რაზეც ყველაზე მეტად ვწუხვარ ის არის, რომ მიზეზები, რამაც ჩემი გადადგომა განაპირობა, გაუარესდა. სამწუხაროდ, ევროპულ გზაზე და ზოგადად, დემოკრატიული რეგრესის შესახებ ჩემი შიშები დადასტურდა. სახელმწიფო ინსტიტუტები, განსაკუთრებით ჩემი, საგარეო საქმეთა სამინისტრო სულ უფრო სუსტდება, რეპრესიების შიშის ფონზე განსხვავებული აზრი მცირდება და კანონის უზენაესობის პრინციპები მერყეობს. ქვეყანაში მოგვიმრავლდა პოლიტიკური და სინდისის პატიმრები. ქვეყნის დამოუკიდებლობისა და თავისუფლებისათვის გულანთებულ, ნიჭიერ, განათლებულ ახალგაზრდებს, ყმაწვილებს, ემოციის გარეშე, გულგრილი სახით და ცივი გულით ციხეებში წლობით ისე უშვებენ, ადამიანური სითბოთი გამთბარ დარიგებას, ახსნა-განმარტებასაც კი არ მოაყოლებენ.

სამწუხაროდ, დღეს ქვეყანაში შიშის, სიძულვილის, დასმენების, განსხვავებული აზრისათვის რეპრესიებისა და სოციალური გარიყულობის კლიმატი სუფევს. ეს თანდათან ჭამს და ძიძგნის ჩვენი თანაარსებობის, ქვეყნის ერთად შენებისა და განვითარების იმედს. პოლიტიკური შეხედულებების განსხვავების გამო, ასეთი დაზაფრული, მე ჩემი ხალხი არასოდეს მინახავს. ამის გაცნობიერება ყველაზე მტკივნეულია ჩემი გულისა და გონებისთვის.

ჩემმა ქვეყანამ, რომლის წარმატებები ევროპული ინტეგრაციის გზაზე სამაგალითო იყო, ამ პროცესიდან დისტანცირება მოახდინა. ახლა ის თავის ევროპელ თანამოსაუბრეებს - დემოკრატიზაციისა და დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლაში ოდესღაც მის ერთგულ და გვერდში მდგომ პარტნიორებს - მტრული ენით მიმართავს.

დიალოგის სრული კრახი, საერთო ღირებულებებისაგან დემონსტრაციულად გამიჯვნა გაუცხოებას ქმნის და საზოგადოებას ერთმანეთთან აპირისპირებს, სადაც ერთმანეთს სიძულვილის ენით ესაუბრებიან.

ნამდვილად არ მახარებს მეგობარი აქტის მიღება, არც არავის დასანქცირება და საერთაშორისო იზოლაცია მსიამოვნებს, ცხადია. მიუხედავად იმისა, რომ ქართველი ხალხის ნების მხარდამჭერი აქტია, კარგად ვაცნობიერებ რამდენად უარყოფითად იმოქმედებს ჩვენი ქვეყნის რეპუტაციაზე და რამდენი წელი დასჭირდება ქვეყანას ეს განადგურებული იმიჯი გამოისწოროს.

აფსუს, ჩემო ამაყო და მუდამ თავისუფლებისთვის შემართულო საქართველოვ, როგორ მოვახერხეთ და მსოფლიო გადავიკიდეთ. როგორ მოვახერხეთ და დუგინის, მედვედევისა და ზახაროვას გამორჩეულად საქებარ ქვეყნად ვიქეცით. აი, ასეთი დღევანდელობა დაგვიდგა. რა უნდა მიხაროდეს, ამდენი ხნის ნაწვალები, ჩემი ცოტა და სხვათა ბევრი ღვაწლი რუსეთიდან მოვარდნილ ქარს და წყალს მიაქვს. სამწუხაროა, რომ ერთმა პოლიტიკურმა გუნდმა მძევლად აიყვანა ქვეყანა და საკუთარი ძალაუფლების შენარჩუნების მიზნით, მზადაა ისე იმოქმედოს თუნდაც მათ შემდეგ ქვა ქვაზე აღარ დარჩეს. ხალხს დააჯერეს, თითქოს სამშობლოს ბედზე გულდამწვარი, ერთადერთი პატრიოტები თავად არიან და სხვა ტიპის პატრიოტიზმს არათუ არ უშვებენ, ღალატად და უსამშობლოობად ნათლავენ, რათა განსხვავებულად მოაზროვნეთა დემონიზაციით რადიკალურად გახლიჩონ საზოგადოება. ისტორიულადაც ხომ, ვითომდა ქვეყნის ინტერესების გამო ხდებოდა დასმენები და რეპრესიები.

მოკლედ, საშინელი წლების აჩრდილი დაძრწის და ექო ღრიალებს ირგვლივ. ქართველებმა თითქოს ერთმანეთის მიმართ სიყვარულის, თანაგრძნობისა და თანადგომის უნარი დავკარგეთ.

ნეტავ კი ვცდებოდე, მინორული განწყობის გამო მეჩვენებოდეს მხოლოდ.

Aujourd’hui marque un an, jour pour jour, depuis ma démission du poste d’ambassadeur de Géorgie en France. Une décision difficile, prise en conscience, pour des raisons profondes d’incompatibilité avec certaines orientations et valeurs que je ne pouvais cautionner.

Cette année fut éprouvante à bien des égards. Les défis matériels, le vide institutionnel, et les incertitudes personnelles n'ont pas manqué. Pourtant, je ne regrette pas un seul instant ce choix. Car il est des moments où le silence devient une forme de complicité, et l’honneur sonne comme un réveil et commande de partir.

Ce que je regrette, en revanche, c’est que les raisons qui m’ont poussé à démissionner se soient aggravées. Ma crainte d’une régression démocratique s’est malheureusement confirmée. Les institutions s’affaiblissent, les voix dissidentes se réduisent, et les principes de l’État de droit vacillent.

Mon pays, dont les réussites étaient exemplaires sur la voie de l’intégration européenne, s’est détaché de ce processus. Il s’adresse désormais à ses interlocuteurs européens — jadis ses fidèles partenaires dans la lutte pour la démocratisation et l’indépendance — avec un langage hostile et fermé. Cette rupture de dialogue, ce rejet de valeurs partagées, sont profondément préoccupants.

Aujourd’hui, un climat de peur, de délation, de haine, de rejet et d’exclusion sociale règne dans le pays. Il ronge peu à peu notre capacité à coexister, à construire ensemble, à espérer. Et il ronge aussi ma conscience, qui en souffre profondément.

Historiquement aussi, les dénonciations et les répressions se faisaient soi-disant au nom des intérêts du pays. L’ombre des années terribles rôde encore, et l’écho de ses hurlements résonne tout autour. Il semble que les Géorgiens aient perdu la capacité de s’aimer, de compatir, sympathiser et de se soutenir les uns les autres.

J’aurais aimé me tromper, cela ne me semblait être qu’un inconvénient mineur.

18 avril 2025

არ ვიცი, რატომ ვიგონებთ მითებს ჩვენი სიწმინდის გასაზვიადებლად და ევროპის გარყვნილების გასაბუქებლად?

ვიზალიბერალიზაცია უდავოდ არის საქართველოს ბოლო პერიოდის პოლიტიკის უმნიშვნელოვანესი მიღწევა. ევროპის მხრიდან საქართველოს მიერ გაწეული ძალისხმევის დანახვა და დაფასება. ახლა, ამ მიღწეულის დაკარგვის რეალური რისკი გაჩნდა და დაიწყო ხალხის შესაგუებლად შეგონებები.

დღევანდელ მსოფლიოში, სადაც საინფორმაციო სივრცე სულ უფრო პოლარიზაციისკენ მიიწევს, ხშირად ვიყენებთ მითებს, შიშებს, „ჩვენსა“ და „მათ“ შორის გამყოფ ზღვარს, რათა საკუთარი პოზიცია გავამყაროთ. ევროპის მიმართ გაცხადებული მორალური უპირატესობის რიტორიკა და სიწმინდის ნარატივი არ არის მხოლოდ მორალური მსჯელობა — ეს არის პოლიტიკურად გააზრებული სტრატეგია.

კითხვა უნდა დავსვათ: ვის სჭირდება ევროპა როგორც "გარყვნილების" სიმბოლო? და რატომ გვჭირდება, რომ ჩვენი საზოგადოება წარმოვადგინოთ როგორც უძველესი მორალური სიწმინდის უკანასკნელი ციხესიმაგრე? როდესაც პროპაგანდის საშუალებით სიბნელეს მივაწერთ სხვებს და სინათლეს საკუთარ თავს, ამით ვამარტივებთ რეალობას და ვუზღუდავთ ჩვენს მოქალაქეებს დამოუკიდებლად განსჯის შესაძლებლობას.

არ აქვს მნიშვნელობა, რა მიზანს ემსახურება მსგავსი დისკურსი — ეროვნული იდენტობის დაცვას თუ მმართველი პოლიტიკური ჯგუფის რეიტინგის გაძლიერებას — საზოგადოებრივი აზრის მანიპულაცია პოლიტიკური არაკეთილსინდისიერებაა. როდესაც მორალის სახელით ვცდილობთ ადამიანების მანიპულირებას, თავად ვხდებით იმ მორალური კომპასის უარმყოფელნი, რომელსაც ვითომ ვიცავთ.

მაშ, სად გადის ზღვარი პატრიოტიზმსა და პროპაგანდას შორის? პატრიოტიზმი გულისხმობს სიყვარულს ქვეყნის მიმართ, მაგრამ ეს სიყვარული არ უნდა ეყრდნობოდეს სიცრუეს. თუ ჩვენი პოლიტიკური სტრატეგია ეფუძნება სხვების დემონიზებასა და მორალურ თვითდამკვიდრებას, მაშინ ჩვენ არ ვიცავთ ღირებულებებს — ჩვენ ვმანიპულირებთ მათი სახელით.

დღეს იმის თქმა, რომ საქართველოს ვიზალიბერალიზაციის დაკარგვა ურჩევნია საკუთარი სიწმინდის შესანარჩუნებლად, მიმაჩნია ქვეყნისთვისაც და ეროვნული ინტერესებისთვისაც საზიანო ცოდვად, რომელიც არაფრითაა უკეთესი იმ ცოდვებისგან, რომლისკენაც ხშირად იშვერენ თითს.

და თუ ხვალ ეს დღე მართლაც დადგება, იმის გააზრებით თუ რამდენს დავკარგავთ პოლიტიკური, ეკონომიკური და დემოგრაფიული თვალსაზრისით, ვფიქრობ მთელი პასუხისმგებლობა უნდა აიღოს ამდენი მიღწეულის წყალს გამტანებელმა პოლიტიკურმა გუნდმა.

ბოლოს და ბოლოს, ყველაფერი რომ გაიაზრო და გაითვალისიწინო, მათ შორის რეალპოლიტიკის კონტექტი, რაღაცა ლოგიკით, თუნდაც პირობითად დაუშვა ევროინტეგრაციის დაპაუზებაც, ამ ყველაფრის გაკეთება შეიძლებოდა გონივრული დიპლომატიით, ისე, რომ მსოფლიო მტრად არ გადაგვეკიდებინა და ეს ევროპული მონაპოვარი ვიზალიბერალიზაციაც შეენარჩუნებინა ქვეყანას.

მაგრამ… შენ რომ გინდა, მას უნდა ?

9 avril 2025

უცხო კი არა, სამწუხაროდ ძალიანაც ნაცნობი, ბევრჯერ საკუთარ ტყავზე, სისხლზე და ხორცზე მწარედ ნაცადი ძალაა დღევანდელი ტრაგედიის მთავარი მიზეზი, დღევანდელი დღის საზეიმო განწყობაც, უშუალოდ ამ, პირადად გამოცდილი ბოროტი ძალისგან თავის დაღწევის იმედთანაა დაკავშირებული.

რუსეთია ეს ბოროტი ძალა და "უცხოურ ძალად" მისი მონათვლა ვერ ჩამორეცხავს იმ სისხლსა და ცოდვას, რაც ჩვენდამი მართებს.

მნიშვნელოვანი დღეა 9 აპრილი, გლოვის, ხსოვნისა და ეროვნული დამოუკიდებლობის აღდგენის დღე. დიდება დიდებულ მამულიშვილთა ხსოვნას.

9 აპრილი - ხსოვნის ვალდებულება - ეროვნული ტრაგედიისა და სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის დღე!

Notre devoir de mémoire

Le 9 avril 1989, le jour tragique de notre histore et en même temps le jour du rétablissement de l’indépendance nationale de la

25  février 2025

En cette journée de commémoration, je voulais rendre hommage à nos ancêtres et aux héros géorgiens qui ont sacrifié leurs vies pour défendre la liberté et l’indépendance de notre pays.

Il y a un 104 ans jour pour jour, la Géorgie vivait une époque tragique, une époque où la liberté durement acquise après des siècles de lutte et de résistance était brutalement écrasée par une force implacable. Ce jour-là, les forces bolchéviques, l'Armée rouge, ont pénétré sur notre sol, mettant fin à une période courte mais précieuse d’indépendance. Ce n’était pas simplement une guerre militaire ; c’était un combat pour l'âme de notre nation, un combat pour notre identité, nos traditions et notre souveraineté.

Les héros géorgiens, ces jeunes cadets aux côtés de leurs ainés, étaient parfaitement conscients de la férocité de l'ennemi. Pourtant, malgré l'ampleur de la menace et la violence qui s'abattait sur eux, ils n'ont pas cédé. Ils ont combattu, avec un courage et un dévouement inébranlables. Leur résistance faisait face à un ennemi perfide, déterminé à effacer toute trace de liberté et de dignité. Leur sacrifice, leur héroïsme, leur fidélité à la Géorgie indépendante, restent gravés dans l'histoire.

Malheureusement, cette tragédie est d’autant plus douloureuse pour notre peuple car certains bolchéviks géorgiens, aveuglés par les promesses illusoire du pouvoir soviétique et l’influence de la Russie, ont joué un rôle tragique dans l'installation du régime soviétique en Géorgie. Ils ont contribué, par leurs actions, à faire entrer notre pays dans les ténèbres de l’occupation soviétique. Ce fut une période sombre, marquée par la répression, l'assimilation forcée et une profonde perte de nos libertés. Pendant 70 ans, notre nation a été privée de son autonomie, de sa voix, et de son avenir.

Aujourd’hui, alors que nous commémorons cette triste annexion, je ne peux m'empêcher de constater que l’histoire, malheureusement, semble parfois se répéter. La Géorgie, à nouveau, se trouve à un tournant décisif de son histoire. Nous faisons face à des défis semblables à ceux de 1921, avec des forces qui tentent de remettre en question notre souveraineté et notre choix de direction démocratique et européenne.

La liberté, que nos ancêtres ont chèrement acquise et défendue, est à nouveau en danger.

Il y a quelques mois, j'ai pris la décision de démissionner de mes fonctions d'ambassadeur de Géorgie en France, non pas par manque de loyauté envers mon pays, mais parce que j'ai pressenti une déviation nette du chemin démocratique et européen pour lequel tant de géorgiens ont sacrifié leurs vies. Le peuple géorgien, qui a tant combattu pour sa liberté et son indépendance, mérite mieux que ce que nous vivons aujourd'hui. Il mérite une paix durable, un avenir européen, et, plus que tout, un gouvernement responsable, fidèle aux valeurs de liberté, de démocratie, et de justice qui ont toujours été chères à notre nation.

Les héros géorgiens de 1921 ont payé le prix ultime pour nous léguer un pays libre, et nous, aujourd’hui, nous avons la responsabilité de continuer à bâtir cet héritage. Ce n’est pas uniquement une question de politique ; c’est une question de dignité nationale, de justice, et de reconnaissance pour ceux qui ont donné leur vie pour que nous puissions vivre libres.

Le peuple géorgien mérite un avenir européen, non pas seulement dans l'idée géographique, mais dans le sens de valeurs partagées : la liberté, la démocratie, l'État de droit, et la prospérité. Ces valeurs étaient celles des géorgiens en 1921, qui, jusqu'à leur dernier souffle, ont fait face à un régime brutal pour que la Géorgie soit un jour un phare de liberté dans cette région du monde.

Aujourd’hui, comme hier, nous devons être conscients de la précarité de la liberté et de la nécessité de protéger notre indépendance. Notre histoire, marquée par ces moments de lutte et de sacrifice, nous appelle à rester vigilants, à continuer d’avancer sur le chemin de la démocratie, tout en honorant ceux qui ont combattu pour cette liberté.

Je veux finir par rendre hommage, une fois encore, à tous ceux qui ont sacrifié leur vie pour notre indépendance. Leur mémoire doit être un phare qui nous guide dans les moments difficiles, pour nous rappeler qu’ils ont payé le prix ultime pour que la Géorgie soit libre, et qu’à nous de faire en sorte que leur sacrifice ne soit jamais oublié.

Vive la Géorgie  libre, indépendante et démocratique !

2024

29 décembre 2024

საქართველოს პრეზიდენტი ქალბატონი სალომე ზურაბიშვილი ნამდვილად განასახიერებს პრინციპულობის, გამბედაობისა და ღირებულებებისადმი ერთგულებას, რაც ბევრად მეტია, ვიდრე ჩვეულებრივი პოლიტიკა.

სამშობლოდან ბოლშევიზმს გარიდებული ქართველი ემიგრანტების შთამომავალი, არა მხოლოდ თავად გაზარდეს ოჯახში ქართველად, არამედ არაჩვეულებრივი შვილები გაზარდა (ქართველი მეფეების სახელები დაარქვა) ქართულად და ქართველებად, ქართული ზღაპრებითა და ქართველი გმირების ისტორიებით შვილიშვილებს ზრდის ქართველებად.

ის გაიზარდა ისეთ ოჯახში და ისეთ გარემოში, სადაც თავისუფლება და დამოუკიდებლობა მთავარი იდეალები იყო.

დღეს ის განასახიერებს ყველაზე ძლიერ, უშიშარ, პრინციპულ, ხალხის ნდობითა და იმედით გაძლიერებულ პოლიტიკოსს, რომელსაც მხოლოდ საქართველოს, მისი სამშობლოს ევროპული მომავალი, მისი კეთილდღეობის ინტერესი ამოძრავებს. ნურავინ იტყვის, რომ მასზე უკეთ ესმის თანამედროვე გეოპოლიტიკა, გამოწვევები და შესაძლო განვითარებები და მასზე უკეთ აცნობიერებს არსებულ საფრთხეებს.

სხვა სახელმწიფო ინსტიტუტებისგან განსხვავებით, მისი ადმინისტრაცია, მისივე მითითებით, განგებ არ ბლოკავდა მის მიმართ განუწყვეტელი თავდასხმების, ბოღმა-ღვარძლის, მუქარის და ლანძღვის კომენტარებს. თმენის ვალდებულების გარდა, მოსეულ ტროლ-ბოტებს აჩვენებდა, რომ იგი ამ ყველაფერზე მაღლა აყენებდა თავისი საქმის ინტერესს.

სალომე ზურაბიშვილი დღეს რეალური წინააღმდეგობის მოძრაობის სათავეში დგას. ის განასახიერებს იმ ერის იმედს, რომელიც, მღელვარებისა და გეოპოლიტიკური გამოწვევების მიუხედავად, ევროპული მომავლისაკენ ისწრაფვის. მისი ქმედებები, გამბედაობა და ლიდერობა შთააგონებს არა მხოლოდ მის ხალხს, არამედ საერთაშორისო საზოგადოებას, რომელიც მას დამსახურებულად მიიჩნევს თავისუფლებისა და დემოკრატიის ქართველ ლიდერად.

27 décembre 2024

უწინ, როგორი სიხარულითა და სიამაყით ვაზიარებდი უცხოურ პრესაში გამოქვეყნებულ სტატიებს საქართველოზე.

ახლა, ჩვენს შესახებ ისეთი იფორმაციებით გაჯერდა მსოფლიო მედია, გავაზიარო კი არა, ნეტავ მეც არ ვკითხულობდე.

ქვეყნის "მთავარი ადამიანი", რომელიც საქართველოს ფაქტობრივ მმართველად ითვლება, რომლის ნების გარეშე არაფერი მოხდება ჩვენს ქვეყანაში მსოფლიოს ყველაზე გავლენიანმა და „ყველაფრის მცოდნე“ ქვეყნებმა არაერთი გაფრთხილების შემდეგ დაასანქცირეს.

მთავარ მოტივად კი ასახელებენ საქართველოს დემოკრატიული და ევროატლანტიკური მომავლის რუსეთის ფედერაციის სასარგებლოდ ძირის გამოთხრისთვის. ქართველი კაცისთვის, რომლის მიმართ, ქვეყანაში ამოდენა მოლოდინი და იმედია კონცენტრირებული, უმძიმესი ბრალდება და უზარმაზარი თავსატეხია.

ოღონდ ნუ მეტყვით, რომ საქართველოს ჩააცივდა მსოფლიო და მტრად მოეკიდა მას. ნურავინ აიფარებს ქვეყანას ფარად და არავის მძევალი არ უნდა გახდეს ჩვენი სამშობლო.

24 décembre 2024

რაც უნდა გულჩვილობაში ჩამეთვალოს, არ შემიძლია არ ვთქვა, რომ დღევანდელ პოლიტიკური-სოციალური დაძაბულობის მდგომარეობაშიც, მართლაც გადამწყვეტია გვახსოვდეს, რომ სიძულვილის ენა მხოლოდ გვსპობს და გვანგრევს : განხეთქილებას და ჩვენს შორის აქამდე არსებული კავშირების განადგურებას იწვევს.

პატარა საქართველო, ყოველთვის იდგა ქართველებს შორის განსაკუთრებულ სიყვარულსა და თანადგომაზე, სიძულვილს ყოველთვის სძლევდა სიყვარული, ამით ვიყავით ცნობილნი, ძლიერნი და ამაყნიც.

სხვების თუნდაც განსხვავებული აზრების ფონზე პატივისცემა, ძალადობაზე უარის თქმა არის ის პრინციპები, რომლებიც ძალას გვაძლევს დავრჩეთ საზოგადოებად, თუნდაც ყველაზე რთულ დროს. ეტყობა მტერმა იცის ჩვენი სუსტი ადგილები და სწორედ იქ გვიტევს.

ეს მშვენიერი, მშვიდობიანი დემონსტრაციები, არის ძლიერი გზა, მოვითხოვოთ ცვლილებები და ჩვენი ხმა გულწრფელობით, სიმართლით და მიზანდასახულობით გავხადოთ შეუვალი, ადამიანურობისა და განსხვავებული აზრის მქონეთა მიმართ ღირსების შენარჩუნებით. აკი, ამას აღნიშნავს, გამორჩევით მსოფლიო მედიაც.

უნდა უარვყოთ აგრესია, ძალადობა მისი ყველა ფორმით, თორემ ყველაფერი როცა კარგად იქნება, გადაივლის ეს ქარიშხალიც, ქვეყანაც დაწყნარდება და მიყრილ-მოყრილი ნაგავივით დაგვხვდება ეს ზიზღისა და აგრესიის სიტყვები, რომელიც ერთმანეთისთვის არ უნდა გვეთქვა. შერიგებაში შეგვიშლის ხელს.

სოციალურ ქსელში აი, ახლაც ერთმანეთისთვის გამეტებული ისეთი სიტყვები შემხვდა, ძალიან მაწუხებდა და რომ არ მეთქვა ვერ გავძლებდი.

ეს ვერ შეკავებული აგრესია ყველაზე მეტად გვაკარგვინებს ქართველობას.

ეტყობა მე ვარ არანორმალური, რომ არავინ მძულდება განსხვავებული აზრის ან ქცევის გამო. იმ რღმად მორწმუნესავით თუ გავივლებ ხოლმე გულში : ეჰ, როგორ სცდება მეთქი, მაგრამ ვოლტერისა არ იყოს : ამ განსხვავების მიუხედავად, შევაკვდები, რომ მას საკუთარი აზრის გამოთქმის თავისუფლება ჰქონდეს.

23 décembre  2024

ერთი უწყინარი კითხვა შეიძლება?

ხვალ, რომ ბატონმა ბიძინამ გამოაცხადოს, რომ მოსახლეობის დიდი ნაწილის მოთხოვნების გათვალისწინებით, საზოგადოებაში გაჩენილი სამოქალაქო დაპირისპირების რეალური საფრთხის თავიდან აცილებისა და საერთაშორისო იზოლაციის ფონზე შექმნილი პოლიტიკური კრიზისიდან გამოსვლისა და ეროვნული თანხმობის მიღწევის მიზნით, თანახმაა საქართველოს პრეზიდენთან ქნ სალომე ზურაბიშვილთან მოლაპარაკებები გამართოს, მათ შორის ხელახალი არჩევნების შესახებ, როგორ ფიქრობთ რამდენი ადამიანი გაუპროტესტებს ამ გადაწყვეტილებას ?

გულში არ ვგულისხმობ, ღიად… რამდენ გადადგომას ან საჯაროდ ამ პოზიციის დაგმობის განცხადებას უშვებთ თქვენს მდიდარ წარმოსახვაში ?

22 décembre 2024

როცა არ გინდა კარგი დაინახო, მუდამ იპოვი რაღაცა განსაქიქებელს. ამ გულის საგულედან ამოსავარდნი კადრების შემდეგ: ჩვენი სათაყვანებელი ახალგაზრდები, ეროვნული სამოსით, ქართული საგალობლებით, მშობლიური ფოლკლორით, როგორ ეფერებიან სამშობლოს და ზოგს რომ მაინც შეუძლია თქვას, უსამშობლოები, დაბოლილები ღლიცინობენო, სად ქალები და სად ხორუმიო, ტვინგამორეცხილებიო და აშ?

შეიძლება სხვაგვარად გეფიქრებოდეს შენი სამშობლოს გადარჩენის გზა, მაგრამ ამ გულანთებული ახალგაზრდების დემონიზება უსიყვარულობის დიაგნოზია, რომელიც თურმე იმ ქვეყნადაც არ ინკურნება.

აკი ვამბობდი ევროპული გზაა ჩვენი ხორუმი მეთქი. მთელი მსოფლიო ჩვენს კრეატიულობაზე საუბრობს, ფრანგი ჟურნალისტები ყვითელ ჟილეტიენებს ამუნათებენ, ნახეთ და ისწავლეთ ქართველებისგან, როგორ უნდა მშვიდობიანი მანიფესტაციების მოწყობაო. ის, რაც თბილისსა და საქართველოში ხდება, არ შეიძლება კეთილ და მგრძნობიარე გულის სიმებს არ არხევდეს.

შემოგევლე ჩემო მრავალტანჯულო, ბედის უკუღმართობით ნაწვალებო, ბევრი ღალატითა და ფარისევლობით დასუსტებულო, მაიგრამ მაინც მხნევ და მაინც შემართულო, გაუხედვნავი კვიცივით ურჩო და დაუდეგარო საქართველოვ!

1 er décembre 2024

"ჩვენ, საქართველოს ყოფილი ელჩები, სოლიდარობას ვუცხადებთ კოლეგებს, რომლებიც პროტესტის ნიშნად ტოვებენ თანამდებობებს;

სრულად ვიზიარებთ საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს მოქმედი თანამშრომლების, 28 ნოემბრის, ერთობლივ განცხადებას;

მივესალმებით საქართველოს ახალგაზრდა ელჩების მიმართვას;

მიგვაჩნია, რომ საქართველოს ევროკავშირთან მოლაპარაკებების გაჩერება და უმნიშვნელოვანესი პარტნიორის, აშშ-ის მხრიდან სტრატეგიული პარტნიორობის შეჩერება, საქართველოს ტოვებს ისეთი რისკების წინაშე, რომლებთან გამკლავება ქვეყანას დამოუკიდებლად არ ძალუძს.

მსოფლიოში ამჟამად მიმდინარე პროცესები მიგვანიშნებს, რომ უკრაინაში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებები მალე შეიძლება შეჩერდეს. ამას კი, მყისიერად მოჰყვება ევროპის ახალი პოლიტიკური რუკის შექმნა. გადაწყვეტილებას იმის თაობაზე, თუ ვინ სად იქნება 2030 წელს, მიიღებენ ახლა და არა 2028 წელს. ამიტომ, კი არ უნდა გავყინოთ ევროკავშირთან მოლაპარაკებები, არამედ გავაათმაგოთ ძალისხმევა, რომ ევროპის ახალ პოლიტიკურ რუკაზე საქართველო სწორ მხარეს აღმოჩნდეს. წინააღმდეგ შემთხვევაში დავბრუნდებით რუსეთის გავლენის სფეროში, საიდანაც თავის დაღწევას ჩვენი შთამომავლები კარგა ხანს ვერ შეძლებენ.

მცდარი არგუმენტია, თითქოს ევროკავშირში დღესვე გაწევრიანება საქართველოს ზოგიერთ პარტნიორთან ურთიერთობაში პრობლემებს შეუქმნის. არც უსაფრთხოების, არც მატერიალური და არც კულტურული ფასეულობების თვალსაზრისით, ევროკავშირის სრულფასოვან წევრობაზე ღირებული საქართველოსთვის არაფერია.

არათუ ევროპულ, არანაირ ადამიანურ სტანდარტში არ ჯდება ის სისასტიკე, რასაც საიდენტიფიკაციო ნიშნის არ მქონე შავფორმიანები ავლენენ მომიტინგეების მიმართ. სოლიდარობას ვუცხადებთ ჩვენს თანამემამულეებს, რომლებიც საკუთარი სიცოცხლის ფასად იცავენ სამშობლოს მომავალს."

ირაკლი კოპლატაძე

2. დავით დონდუა

3. ეკატერინე სირაძე-დელონე

4. გოჩა ჯავახიშვილი

5. შოთა ღვინერია

6. ეკატერინე მაერინგ-მიქაძე

7. გიორგი შარვაშიძე

8. მალხაზ მიქელაძე

9. გაბრიელა ჰაბსბურგ-ლოტრინგენი

10. არჩილ გეგეშიძე

11. ბათუ ქუთელია

12. გიგი გიგიაძე

13. ელგუჯა ხოკრიშვილი

14 .ვასილ სიხარულიძე

15. ზურაბ ერისთავი

16. ტარიელ ლებანიძე

17. თამარ გრძელიძე

18. არჩილ კეკელია

19. გიორგი ნიკოლაიშვილი

20. ვალერი ჩეჩელაშვილი

21. თეა კატუკია

22. თეიმურაზ კეკელიძე

23. მაია ყიფშიძე

24. მერაბ ანთაძე

25. გიორგი ბადრიძე

მადლობა კოლეგებო:

30 novembre 2024

მსოფლიო მედია აშუქებს ჩვენს ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს.

სამწუხარო ისაა, რომ უკლებლივ ყველა, კონტექსტს აღწერს, როგორც პრორუსული (და ან პუტინთან დაახლოებული) მთავრობის მიერ ქვეყნის ევროპულ ინტეგრაციაზე ფაქტობრივად უარის თქმა და პროევროპულად განწყობილი მოსახლეობის მიმართ სასტიკი რეპრესიები...

აჩვენებენ დასისხლიანებულ, გულწასულ ახალგაზრდებს და კადრებში ჩანს როგორ სასტიკად უსწორდება პოლიცია მშვიდობიან მანიფესტანტებს, რომლებიც ზოგჯერ შეიძლება მართლაც ეგზალტირებულნიც იყვნენ. მათი მომავლის საკითხი წყდება, მათი აზრი იგნორირებულია მათივე მომავლის განსაზღვრაზე და რა გასაკვირია ბრაზი გამოხატონ, მათ არ აქვთ თმენის იგივე ვალდებულება.

ჟურნალისტები მოგეხსენებათ რამდენად მგრძნობიარე და უკომპრომისო თემაა. ეს კონტექსტი და ეს კადრები ( მათ შორის დასისხლიანებული ჟურნალისტები) ძალიან დიდხანს დარჩება მსოფლიოს მეხსიერებაში და მათი ნდობის აღდგენა ან ძალიან რთული, ან სულაც შეუძლებელი იქნება. ქართველ დიპლომატებს დიდხანს მოუწევთ ამ დღეებში ჩადენილი ძალადობის შესახებ საყვედურების, კრიტიკის მოსმენა და თავის მართლება.

ის ვინც ამ პოლიტიკას მხარს უჭერს და სეირებს ხალისით უყურებს, მათთან არაფერი მაქვს სათქმელი. მე მათ აზრს მაინც ვერ შვაცვლევინებ. მაგრამ ის საჯარო მოხელეები, დიპლომატები, რომლებმაც კარგად იციან სინამდვილეში რას ნიშნავს დღევანდელი პროცესები ჩვენი ქვეყნისთვის, აქამდე რომ ახერხებდნენ სტრატეგიულ დუმილს ან მოგონილი მოტივებით გამართლებას, მოურიდებლად და მოუბოდიშებლად გეტყვით, რომ « მე ჩემს პროფესიულ საქმეს ვაკეთებო » -აქ აღარ მუშაობს, უკვე გაუგებარია რაღაა თქვენი საქმე, რა მიზანს ემსახურებით? .

იცოდეთ, დუმილით ძალადობის თანამონაწილენი ხდებით, რომ რობოკოპების შავნიღბიან თავებზე თქვენი სახეები ირეკლება, თქვენ ურტყავთ ხელკეტებს თქვენს შვილებს, თქვენ იმეტებთ ამ ჯოჯოხეთისთვის იმ ახალგაზრდებს, რომლებმაც თქვენი მშვიდი სიბერე უნდა უზრუნველყონ.

მგონი, დუმილის უფლების ყველა ლიმიტი ამოგეწურათ. თუ პრივილეგიების დათმობა კიდევ არ გემეტებათ, ის მაინც ამოღერღეთ როგორმე, რომ არ მოგწონთ ეს ვითარება, რომ არ ეთანხმებით იმ ძალადობას, რამაც საქართველოს ქალაქები მოიცვა, რომ ერთგული რჩებით საქართველოს ევროპული ორიენტაციის, რომ 4 წლიანი დაპაუზება იცით რომელ ნაპირზეც გარიყავს ქვეყანას, როგორც ეს რამდენიმე თქვენმა, თქვენზე გაბედულმა და საკუთარ სინდისთან უკვე მართალმა კოლეგამ გაბედა და გააკეთა. ხელისუფლებას თუ ეგონა, რომ რაკი აქამდე და ამდენი მოითმინეთ, ამასაც მარტივად გადაყლაპავთ, უნდა გაიგონ, რომ წითელი ხაზების გადაკვეთა არავის შერჩება.

ჩემი მეგობრული და კოლეგიალური სოლიდარობა ოთო ბერძენიშვილს, დათო სოლომონიას, ორივეს დიდი წვილილი მიუძღვის ქართულ დიპლომატიაში. შემიძლია გამოცდილება გაგიზიაროთ. დიდი შვებაა, საკუთარ სინდისთან პირნათელი იყო.

29 novembre 2024

ახლა ვნახე, კიდევ გაზრდილა იმ დიპლომატთა რიცხვი, რომლებიც წუხან ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესის შეჩერებით. ეს ის ხალხია, რომელთათვის საგარეო საქმეთა სამინისტროში მუშაობა, სამშობლოს სამსახურთან ერთად, მთავარი სტიმული იყო ევროატლანტიკურ ოჯახში ჩვენი ქვეყნის ინტეგრაციაისთვის ხელშეწყობა.

ეს ის ხალხია, რომელსაც ვერც შეფუთული გეოპოლიტიკური გამოწვევების ანალიზით გააკვირვებ და არც ევროპის ავკარგიანობაზე საჭიროებენ ვინმეს ახსნა-განმარტებებს.

ეს ადამიანები არიან დასავლური აზროვნების, კულტურული და პატრიოტი პროფესიონალები, რომლებიც მერიტოკრატიული ევოლუციით არიან იქ, სადაც დღეს ემსახურებიან ერთგულად ჩვენი ქვეყნის ერთადერთ საკეთილდღეო პოლიტიკას.

მიხარია და ვაფასებ მათ გადაწყვეტილებას, რადგან მორჩილი დუმილით არ შეხვდნენ ჩვენი ქვეყნის საგარეო პოლიტიკის ძირითადი მიმართულების მნიშვნელოვან ცვლილებას.

კიდევ ბევრი წესიერი, თავმოყვარე პროფესიონალი მეგულება დიპლომატიურ კორპუსში, რომლებიც განიცდიან დღევანდელ მდგომარეობას და ვერ შეეგუებიან ამ ქვეყნისთის ვინ იცის საბედისწერო ცვლილებას.

სამწუხაროდ ამავე კორპუსში ისეთებსაც ვიცნობ, რომელთათვისაც პირადი კომფორტი და პრივილეგიები კვლავაც დარჩება მათ პრიორიტეტად.

დიდი სიამოვნებით გავოცდებოდი მათი ამ წერილზე ხელმოწერით შემოერთებით.

ვფიქრობ წერილი არის ძალიან მოზომილი, გაწონასწორებული, დიპ კორპუსში მყოფი ადამიანი თუ აცნობიერებს საკუთარი საქმის დანიშნულებასა და გააჩნია პროფესიულ თავმოყვარეობა, წერილის ეს სრულიად უწყინარი ტექსტი ვერ იქნება მისთვის მიუღებელი.

კიდევ იმით ვამაყობ, რომ ხელმომწერ დიპლომატთა შორის 6 ჩემი ყოფილი სტუდენტია

28 novembre 2024

თუ ვინმესთვის კიდევ არის კითხვის ნიშნები დარჩენილი თუ საით მივდივართ, დიაგნოზი: რეალობის ჯიუტად უარყოფაა.

მეტი რაღა უნდა მოხდეს, ან რა ითქვას, ან რა გაკეთდეს, რომ დაიჯეროთ? გუშინ პრეზიდენტობის კანდიდატი თავისი ხედვითა და ალალად გაცხადებული ანტიდასავლური რიტორიკით დღევანდელი ბრიფინგის ანონსი იყო ჩემთვის. კონსტიტუციით განმტკიცებული ევროპული ოცნება გვემსხვრეევა.

სამწუხაროდ, ვერ ვიტყვი, რომ არ ველოდი. პირიქით, პრემიერს ვუსმენდი და უნებლიედ წამომცდა: ეგრე, რა... დასაფასებელია გულწრფელობა. წერტილი დაესვა ფიცი მწამს ბოლო მაკვირვებს-ს. აქამდეც უნდა გეთქვათ ასე, გულწრფელად ეს სიმართლე. რახანია ცხადია, რომ ეს პოზიცია გახდა ჩვენი ხელისუფლების დამოკიდებულება. ბევრი მეგობარი მეუბნებოდა, არა, რას ამბობ, ევროპა როგორ არ უნდათ, უბრალოდ, ზედმეტად ერევა ევროპა ჩვენს შიდა საქმეებშიო. სულ მეშინოდა, რომ მსგავს განცხადებას ოფიციალური პირებისგან მოვისმენდი ერთ დღეს, რომელიც სულაც არ იქნებოდა ჩემთვის მშვენიერი დღე. და ეს დღეც დადგა. ყოველგვარი მიკიბვ- მოკიბვის გარეშე, გარკვევით გვითხრეს არ გვაინტერესებს ხალხის უმრავლესობას რა უნდა. დღეს ჩვენ ვაკეთებთ იმას, რაც მიგვაჩნია გასაკეთებლადო. კიდევ კარგი ამ დღეს საფრანგეთში საქართველოს ელჩის სტატუსით არ მოვესწარი.

განცხადების რეზიუმე: - პაემანი 2028 ში და ერთი გნახავთ როგორი ევროკავშირი დაგვხვდებითო. მანამდე კი ჩვენი სუსი კარგად იყოს და თქვენი სუსი არ გავიგოთო. თქვენი თაფლიანი კოვზიც არ გვინდაო. - ვერ დააბრალებ ევროპის ფული უნდათ და კრიტიკის მოსმენა არ უნდათო. ჩაეხსნა ქართული ვაგონი ევროპულ მატარებელს. გული მტკივა, რომ საქმე აქამდე მივიდა. რეალისტები ვართ და ვაცნობიერებთ, რომ საქართველოსთვის ევროკავშირის წევრობა ხვალინდელი პერსპექტივა არ იყო. თუმცა ამ მთავარი სტრატეგიული მიზნით სვლა და გაწევრიანებისთვის მზადება გვზრდიდა ევროპულ ღირებულებებსა და დემოკრატიაში, მუდმივად ამ მზაობაში გვამყოფებდა და რუსული ალტერნატივის მიმართ ავგაროზივით გვიცავდა.

რუსეთს გულგასახარად, მისი ჰიბრიდული სტრატეგიის წარმატებად ესეც ეყოფა. საქართველო „აპაუზებს“ ევროინტეგრაციას. წარმომიდგენია უკვე მერამდენეჯერ, როგორ გავახარეთ მტრის გული.

მერე რა იქნება ვინ იცის. ამ ხელისუფლებისა და შემდეგი პრეზიდენტის მანდატის ამოწურვის შემდეგ არსებითად სულ სხვა საქართველო გვექნება. სხვა დემოგრაფიით. ელიტების ცვლილება, იდეოლოგიური პრიორიტეტები სულ სხვა განწყობებს შექმნის შინ თუ გარეთ.

ამ პოლიტიკას ბევრი საქართველოსთვის ძალიან ღირებული, ინტელექტუალური რესურსის მქონე ადამიანი გაერიდება, მათ ამ პოლიტიკით მოხიბლული ახლო მეზობლები ჩაანაცვლებენ. ამასობაში, გლობალური გეოპოლიტიკური ქაოსიც იქნებ დალაგდეს, ბურუსი გადაივლის, გრიგალი ჩადგება, ამინდიც შეიცვლება და საქართველო რომელ ნაპირზე აღმოჩნდება ვნახოთ. იქნება კი კვლავ აქტუალური საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანება?

ნიცშეს რომ არ ეთანხმებოდა ეს ადამიანი და ბევრს ამაზე ეცინებოდა.

არ მოგვწონს? ვბრაზდებით? განა მან არ იცის, რომ ყველას მოსაწონი ვერ იქნება მისი სტრატეგია? მაგრამ რუსთაველი მკვდარია... არც აშშ-ს მომავალი პრეზიდენტი „ეთანხმება ნიცშეს“ და ევროკავშირს უამრავი სხვა შიდა და გარე პრობლემა ასუსტებს. ამიტომ მისი რეალპოლიტიკა დღეს ასეთია. ამავე პოლიტიკას თუ დასჭირდა, ყველა ტექსტს გადავსინჯავთ მშობლიურ ისტორიასა და ლიტერატურაში, რომელიც რუსეთს გაგვინაწყენებს და გვეტყვის, აბა როგორ ვიმეგობროთ, ჩემს წინააღმდეგ განაწყობთ თაობებსო. ევროპა „დემოკრატიით“ გავაოცეთ და პუტინი სიმამაცით თურმე.

ჩვენც რომ არ დაგვემართოს რეალობის უარყოფა: ჭადრაკის ამ მოცემულობით, იმ დიდოსტატებით ვინც თამაშობს, ვფიქრობ ევროპული პარტია ამჯერად დასრულებულია. ყაიმით თუ მატით? ამას დრო გვიჩვენებს. აღარც კონსტიტუცია ფასობს, აღარც მოსახლეობის უმრავლესობის ნება.

ჩემს სულიერ თუ ფიზიკურ მდგომარეობას დააბრალეთ ეს პესიმიზმი და თქვენ გამამხნევეთ რაიმე ოპტიმისტურით ვისაც და თუ შეგიძლიათ.

18 novembre 2024

ახალგაზრდობა ჩვენს ჰორიზონტად უნდა იქცეს!

პირადი გამოცდილებიდან პარალელები ყოველთვის როდია რელევანტური, მაგრამ დღევანდელი ახალგაზრდობის პროტესტს რომ ვუყურებ, უნებლიედ ჩემი სტუდენტობის პერიოდი მახსენდება, დამოუკიდებლობის აღდგენამდე რამდენიმე წლით ადრე. 1988 წლის ნოემბრის შიმშილობა და სხვა აქციები და ჩვენი პროფესორებისა და უფროსი თაობის რეაქციები, შეგონებები, აკრძალვები და აშ. მაშინ ეროვნული მოძრაობა იყო და სიტყვიერი გაფრთხილებების მიღმა, ჩვენდამი სოლიდარობაც იგრძნობოდა.

იმდროინდელმა რექტორმა, სტდენტებთან ერთერთ დიდ შეხვედრაზე ჩემი გამოსვლისას ნათქვამი ფრაზის : « თუ ახალგაზრდები არიან მზად თავი გასწირონ სამშობლოს ეროვნული დამოუკიდებლობისთვის, თქვენ რატომ დგახართ განზე, განა თქვენ მათზე მეტი გაქვთ დასაკარგი მეთქი ? »- პასუხად მითხრა : იცი რას გეტყვი კაიგვარისშვილო ყმაწვილო, ახალგაზრდა ჯანსუღ ჩარკვიანმა მწერალთა კავშირში ერთერთ შეხვედრაზე დაახლოებით იგივე უთხრა ძველი თაობის ბესო ჟღენტს და მან იცით როგორ უპასუხაო ?- « ზოგჯერ მწიფე ნაყოფს რომ ესვრიან, მკუხე ვარდებაო ». ხსენებული რექტორი, ღვაწლმოსილი, დარბაისელი მწერალი და საზოგადო მოღვაწე გახლდათ. დღემდე შემომრჩა მეხსიერებაში მისი სიტყვები.

ჩვენ თუ არ გავაცნობიერეთ, რომ ჩვენი შვილებიც კი ისეთები ვერ იქნებიან მუდამ, როგორებიც ჩვენ გვინდა იყვნენ, თუ ეგოისტურად, ან ჩვენი, სულ სხვა ეპოქასა და გარემოებებში, სხვა რეალობების წარსულის მაგალითებით, ან ჩვენი თარგებით, ჩვენი მორალისა და ხედვის სტანდარტით მოვთხოვეთ სრულიად შეცვლილ, საბედნიეროდ, ჩვენგან განსხვავებულ, ციფრულ სამყაროში დაბადებულ და გაზრდილ ახალგაზრდებს, აუცილებლად ჩვენ ვიქნებით მტყუანი ამ გულწრფელ, პრაგმატულად მოაზროვნე, ნიჭიერი და ლამაზი თაობის შვილებთან, რომელთაც ჩვენზე უკეთ იციან რა უნდათ, როგორ ქვეყანაში უნდათ იცხოვრონ, დღეს რა უნდა გაკეთდეს, რომ ხვალინდელი დღე იყოს უკეთესი, იციან როგორ ბრუნავს სამყარო და მათი ტვინი კომპიუტერის სისწრაფით გენერირებს იდეებსა და პრობლემისგან გამოსავალს.

უფროსი თაობისა და მთავრობის მიმართაც იმიტომ არიან მომთხოვნები, რომ მათი მომავალი დევს სასწორზე. უნდა გავუგოთ, ძალიან რთულ, გლობალური გამოწვევების, მუდმივი სტრესისა და გაურკვეველი პერსპექტივების ხანაში უწევთ ცხოვრება.

ყველაფერს თუ ვერ შევუსრულებთ, ის მაინც უნდა მოვახერხოთ, რომ ჩვენგან იგრძნონ რომ ვაფასებთ, გვერდში ვუდგავართ და ვენდობით.

ზოჯერ, ჩვენ, უფროსებს, ცხოვრებით დაღლილსა და ნერვებგაცვეთილებს ზედმეტად გვეჩვენება სიცოცხლის ენერგიით მჩქეფარე, ხმაურიანი, ზოგჯერ ცოტა ქედმაღალი, გაუხედნავი კვიცივით ურჩი თაობა. არადა, მათია მომავალი, ჩვენს გასაკეთებელსაც მათ შეუდგეს მხარი. უნდა შევეშველოთ, მხარი მივაშველოთ. მშობლიური მზრუნველობით ვუთხრათ : ზომიერება გონიერების საზომია, თუმცა დღეს მეორე უპირატესია პირველზე.

26 octobre 2024

აი, როგორია ამომრჩევლის აქტიურობა პარიზში, სადაც როგორც იცით ორი უბანი კი გაიხსნა, მაგრამ ორივე საელჩოს შენობაში. ამომრჩეველი საფრანგეთის შორეული რეგიონებიდანაც ჩამოდის ხმის მისაცემად. შესაბამისად უზარმაზარი რიგია უბანზე შესვლამდე და შიგნით კი შენობა გადაჭედილი. თუმცა, უნდა ითქვას, რომ კომისიის წევრები თავაზიანად და ორგანიზებულად აკვალიანებენ მისულ ამომრჩეველს და ცდილობენ შეძლებისდაგვარად მარჯვედ გაატარონ ამომრჩეველს ყველა პროცედურა. არ მახსოვს პარიზში არჩევნებზე რიგი ყოფილიყოს. 2012 წელს იყო ყველაზე მაღალი აქტივობა და სულ 312 ამომრჩეველი იყო მოსული. დღეს ამ რაოდენობას დილის 11 საათზე ჰქონდა ალბათ უკვე ხმა უკვე მიცემული ხმა.

სტრასბურგიდან, სადაც საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობა გვაქვს, შენობით, ვერ მოხერხდა უბნის გახსნა. ყველაფერი გასაგებია, მაგრამ ცესკო- ს თავმჯდომარის კომენტარი მახსენდება, სტრასბურგში უბნის გახსნის მიზანშეწონილობაზე რომ ჰკითხა ( ჩემი აზრით სრულიად საფუძვლიანად) კომისიის ერთერთმა წევრმა- სტრასბურგში მცხოვრები ქართველები ითხოვენო, - აბა, ახლა რაზე გვაკარგინებ დროს, მარსზე და პლუტონზე რომ მოითხოვონ უბნის გახსნა, ამაზე მსჯელობაზე უნდა დაკარგოს კომისიამ დროო? შესაძლოა ბატონი თავმჯდომარე, საარჩევნო კოდექსის კარგი მცოდნეა, მაგრამ სტრასბურგში, სადაც დიპლომატიური. წარმომადგენლობაც გაქვს ( არა საკონსულო, მართალია) და უბნის გახსნის რესურსი, საჭიროებაც და ვფიქრობ, ვალდებულებაც და კოსმოსში გახსნის ტოლფას აბსურდს უწოდებ ამ საკითხს, სულ ცოტა კეთილი ნება არ ჩანს საარჩევნო ადმინისტრაციის ხელმძღვანელისგან, სხვა, უფრო უსიამოვნო ინტერპრეტაციისგან რომ შევიკავო თავი.

ალიონზე ჩამოსულ სტრასბურგელ ქართველებს საელჩოში უბნის გახსნის ლოდინში დაათენდათ, დღის განმავლობაში კი ორი სავსე ავტობუსი ჩამოიყვანს 100 მდე ადამიანს. ეს პატიოსანი ადამიანები სამართლიანად ჩიოდნენ, რომ შეეძლოთ იქვე, ახლოს საქართველოს მუდმივი წარმომადგენლობის შენობაში მიეცათ ხმა.